Fiets-/kampeertrektocht Theo en Bart door Kirgizië - 16-7 t/m 5-8-2017

21 september 2017 - Bishkek, Kirgizië

                                                     “Langs zilveren rivieren en hemelse bergen”                                                                                                           (de titel die SNP aan deze reis heeft gegeven)

                                                                      DSC0008 De reisbeschrijving

Deze keer een reis van een geheel andere orde: in plaats van een reis in mijn eentje of – zoals de laatste keer in de Provence samen met Bart – nu een groepsreis. Maar wel weer samen met Bart. En deze keer door een geheel nieuw gebied, Kirgizië in Centraal Azië tegen de grens met Kazachstan en China. Waarom Kirgizië? Allereerst omdat we eens wat anders wilden. Op de tweede plaats omdat de foto's van dat land ons bijzonder aantrokken; de weidsheid van de natuur met zijn vlaktes en bergen. Daar te fietsen, dat leek ons indrukwekkend!

Op de Fiets- en Wandelbeurs in Utrecht diverse stands van aanbieders bezocht voor nadere informatie, aanvullend op hetgeen we op internet hadden gevonden. Gekozen voor SNP, want met Nederlandse reisleider en Nederlandse deelnemers is het gedurende drie weken toch makkelijker communiceren dan met een internationaal gezelschap.

Voorbereiden met fietstraining, vooral voor het zwaardere werk bergopwaarts met krachttraining op de fietstrainer, want de Kruisberg in Heemskerk is (net?) niet voldoende. Daarnaast aanschaffen van de nodige spullen, vooral om goed de koude (soms vries-)nachten op 2000 tot 3500 meter hoogte door te komen.

Als laatste voorbereiding en ook als test van onze kracht deelgenomen aan een fietstocht vanuit Oosterbeek, de zogenoemde “1K Ride”; een fietstocht van 80 km met 1000 hoogtemeters te klimmen op het heuvelachtige gebied in de omgeving van Arnhem. Conclusie na die tocht: de beentjes zijn er klaar voor. Kirgizië here we come!!

                                                                    DSC0008a Routekaartje "Langs Zilveren rivieren en Hemelse bergen"

                                         Te volgen route van onze kampeer-/fietstrektocht door Kirgizië

Zondag 16 juli – Vertrek naar Bishkek

Gelukkig niet zo'n (achterlijk) nachtelijk vertrektijdstip. Taxibus om ons naar Schiphol te brengen verscheen keurig op tijd om half tien 's morgens. Enige probleem: ze hadden kennelijk over het hoofd gezien dat er twee fietsen verpakt in fietsdozen mee moesten! Ze hadden de achterste bank moeten weghalen. Na een kwartier puzzelen en passen en meten konden we eindelijk wegrijden. Ik liggend op de middelste bank en een over de bankleuningen liggende doos naar rechts duwend, de chauffeur stijf tegen het linker portier gedrukt (zonder zicht op de spiegels), Bart half onder die doos op de voorbank en stijf tegen het rechter portier gedrukt, ook die doos tegenhoudend en aanwijzingen gevend aan de chauffeur over verkeer op rechts!

Op Schiphol ontmoetteDSC00010 Verzamelen op Schipholn we de andere 13 DSC00017 Zonsopkomst boven de Kaspische Zeedeelnemers en onze reisleider van SNP, Christoph, en kon het inchecken beginnen. Alhoewel wat traag met al die fietsen, verliep dat goed. En om een uur of half drie 's middags de lucht in! Eerste etappe naar Istanbul in Turkije. Daar drie uur overstaptijd en dan het laatste stuk – vijf en een half uur vliegen – naar Bishkek. Naar het oosten, dus een super korte nacht.

Maandag 17 juli – Verblijf in Bishkek

Goed op tijd geland, om een uur of half zes plaatselijke tijd, inmiddels maandagochtend. Eindelijk de benen strekken! Door de douanecontrole (tijdrovend, want van iedereen moest een foto worden gemaakt) en wachten op de fietsdozen. Gelukkig zagen onze dozen er geheel ongeschonden uit. Kon niet van alle dozen worden gezegd; sommige waren – soms erg – beschadigd en deels opengescheurd. Helaas één echt vervelend feit: de bagage van een van de deelnemers bleek niet te zijn meegekomen. Dus ook geen fietskleding èn we zouden na de eerste dag in Bishkek meteen de bewoonde wereld verlaten en de bergen in gaan. Werd gelukkig later allemaal wel weer opgelost met van anderen geleende fietskleding en de reistas die een paar dagen later werd nagebracht.

DSC00025 In optocht naar de truck die ons begeleidtNadat er eindelijk voldoende bagagekarretjes DSC00026 De imponerende truck die ons 3 weken zal begeleiden; een Kamazwaren geregeld konden we met bagage en ingepakte fietsen in optocht naar de truck, die ons de hele reis zou begeleiden. Wat een leuk gezicht die optocht en wat een oude maar machtige truck, een echte krachtpatser van degelijke Russische makelij! Van het merk Kama3 (spreek uit Kamaz). Had zo te zien alle vele tochten gemaakt en veel noodreparaties ondergaan.

DSC00028 Alle bagage erin, alle fietsen erop                          DSC00033b Een prima hotel!!    DSC00033a Na aankomst bij Grand Hotel de fietsen rijklaar maken

Bagage erin, fietsen erop, wij in een busje en op naar het Grand Hotel in Bishkek, een kleine drie kwartier rijden. Als eerste de fietsen uit de dozen en rijklaar maken. De dozen gingen naar de opslag bij de reisorganisator voor hergebruik op de terugvlucht over drie weken. Bagage naar de kamers, opfrissen en ontbijten. En daarna met z'n tweetjes de stad in om de dingen te bekijken die op loopafstand zijn.

Bishkek is een jonge stad, waardoor er slechts weinig historische gebouwen staan. Brede wegen en pleinen, grote parken, veel standbeelden en typerende gebouwen uit de Sovjettijd, o.a. het ruiterstandbeeld van de legendarische Kirgizische held Manas. Een prominent gebouw is het Kirgizische Witte Huis, waar in de tijd van de Kirgizische SSR de partijtop vergaderde en dat nu dient als presidentieel paleis.

Het Ala-Too Plein is groots en ziet er uit als waar in de Russische tijd de grote parades werden gehouden. Zou 's avonds een gezellige drukte zijn en mooi verlicht, maar dat komt er deze eerste dag niet van; misschien op de laatste dag, als we hier terugkomen.

DSC00043 Een van de vele parken in Bishkek             DSC00072a Op het Alla-Too plein          DSC00050 Standbeeld van Manas (voor het gebouw van de Philharmonie)

DSC00086 Het overwinningsmonumentEen andere bezienswaardigheid is het "overwinningsmonument" dat bestaat uit drie gekromde spiralen die samen een boogwerk vormen in de vorm van een yurt, de nomadische tent van de Kirgiezen. Toevallig werd daar een fotoshoot gedaan van een pas getrouwd stel; toekijkende familie met flessen wodka en plastic bekertjes en al. Verder nog een Philharmonie-gebouw en een theater (beide gesloten).

De Osh Bazaar staat aangeschreven als een van de grootste bezienswaardigheden. Dus aan het eind van de middag ook daar nog even heen, want niet ver van ons hotel. Een vrij normale markt, maar dan behoorlijk wat groter, levendig, druk bezocht, chaotisch verkeer rondom de markt, veel etenswaar, schoenen en nep-Adidas/Nike uit Turkije. Het is een prachtige plek om de bevolking te observeren en mooie foto's te maken.

DSC00098 De Osh Bazaar            DSC00101 De Osh BazaarDSC00102 De Osh Bazaar

Al met al een leuke stad met gezellige plekken, in het centrum redelijk modern. Eerste kennismaking met Kirgizië is goed bevallen; mede door het mooie weer. 's Avonds zijn we met de hele groep gezellig gaan eten in een restaurant niet ver van ons hotel.

Dinsdag 18 juli – 1e Fietsdag: transfer en 36 km (wv 20 km asfalt) fietsen door de Suusamyr vallei

Uit de reisbeschrijving: de dag begint zeer vroeg met een transfer vanaf Bishkek richting de Suusamyr vallei. De truck brengt je naar de tunnel die de Tor Ashuu pas op 3100 meter hoogte passeert. In de afdaling opent de Suusamyrvallei zich. Dit is een parel van landschappelijke schoonheid: groene rollende heuvels, bespikkeld met paarden en op de achtergrond besneeuwde pieken. Je stijgt vandaag 60 meter en daalt 1060 meter. Overnachting in tenten bij de West Karakol rivier.

DSC00111 Voorbereiden voor vertrek voor de eerste fietsdag!Inderdaad vroeg op en na het prima ontbijt de bagage verzamelen en in de Kamaz stouwen. Alle fietsen op het dak. Lastige klus, want ze moeten goed strak tegen elkaar aan vastgesjord worden, en dat ook nog eens zonder ze te beschadigen. De groep weer in een busje er achteraan. Eerst nog even naar een supermarkt voor grote flessen drinkwater en persoonlijke proviand (energierepen, snoep, chips, bier en/of andere versnaperingen), want de eerst volgende gelegenheid komt pas aan het einde van de zesde fietsdag in het stadje Naryn.

In een paar uur rijden we eerst nog vlak, maarDSC00116 Op weg naar de Too-Ashuu pas; zware vrachtwagens zwarte rook uitblazend de hoge bergen komen steeds dichterbij totdat we echt met veel haarspeldbochten de Tor Ashuu-pas op gaan. Drukke doorgangsweg met veel vrachtwagens met brullende motoren en DSC00123 In de rij wachten op de afdalingzwarte walm uitbrakende uitlaten. Aangekomen bij de tunnel die ons naar de andere kant leidde begrepen we pas waarom we daar op tijd moesten zijn: een smalle tunnel waar vrachtwagens elkaar onmogelijk konden passeren; aan de andere kant stond een lange file vrachtwagens te wachten totdat zij er door mochten richting Bishkek.                                                                                                                                                      

DSC00131 Een lange afdaling vanaf de Too-Ashuu pas naar de Suusamyr valleiNa de tunnel een prachtig uitzicht op de vallei en een steeds kleiner wordende, kilometers lang slingerende asfaltweg naar beneden, naar de Suusamyr vallei. Fietsen van het dak van de Kamaz en gereed maken voor vertrek. Dat betekende warme fietskleding aan, want we zitten op bijna 3100 meter hoogte, enigszins bewolkt en we trappen ons niet warm op de afdaling. Eindelijk, we gaan fietsen!! Nou ja, fietsen? Na de eerste trapbewegingen om op het hellende vlak te geraken was het alleen maar dalen en een kwestie van goed sturen en bijtijds remmen om niet te hard te gaan; en goed uitkijken voor auto's en vrachtwagens, want zo nauw nemen ze het hier niet met fietsers!

DSC00128 Fietsen van de Kamaz en gereed maken voor de afdaling             DSC00126 Op de Too-Ashuu pasDSC00130a De groep is gereed voor de fietstocht                               

DSC00144 De eerste lunch onderwegNa die lange afdaling tijd om te lunchen in het open veld, een indrukwekkende kennismaking met deDSC00145 Door de Suusamyr vallei prachtige natuur waar we de komende weken doorheen zullen trekken. Na de lunch fietsen we over een licht glooiende onverharde weg, gravelroad in jargon, naar de eerste kampeerplek op de oever pal aan de West Karakol rivier. Onverhard wil hier niet alleen zeggen “niet bestraat”, maar vooral ook vreselijk hobbelig; van die vervelende wasbordachtige ribbels, waarbij de inhoud van je stuurtas compleet door elkaar wordt geschud en je ontzettend vermoeide handen en armen krijgt; en dat kilometers lang. Maar … niet geklaagd: mooi landschap en tot slot een lieflijk gelegen kampeerplek aan de flink stromende West Karakol rivier! En … met heel veel muggen! Tenten opgezet, badderen in de rivier, lekker in het zonnetje wachten op het avondmaal, gezellig aan één lange tafel eten. Makkelijk hoor, dat we door de crew geheel verzorgd worden wat dat laatste betreft!                          DSC00144a Door de Suusamyr vallei                                DSC00161 Onze eerste kampeerplek, gezien vanaf de brug over de rivierDSC00163a Gezellig aan één lange tafel!

De avond is kort en fris – we zitten op zo'n 2000 meter hoogte – … en die muggen; bijtijds de slaapzak in dus!

Woensdag 19 juli – 2e Fietsdag: 60 km fietsen (onverhard) van de Suusamyr vallei richting Aral

Uit de reisbeschrijving: we dalen zeer geleidelijk in de Suusamyr vallei en hebben volop de tijd om schitterende foto’s te maken. Met z’n rode rotsen wordt het landschap steeds surrealistischer. Achter populieren duiken sterk geërodeerde bergen op die in kleurschakering wisselen van groen naar bruin en rood. Je stijgt vandaag 100 meter en daalt 750 meter. Overnachting in tenten.

DSC00166a Fietsdag 2 - Door de Suusamyr vallei richting AralBijtijds opstaan, ontbijten (eerst nog fris, maar allengs meer zon over de bergen en warmer), tenten opvouwen, bagage in de KamazDSC00167 Door de Suusamyr vallei richting Aral en op de pedalen! Al snel weer een overweldigende natuur met heuvels/bergen die er van een afstand gladgeschoren uitzien, lijkt op van die vilten bergen bij een modelspoortrein. Af en toe stoppen voor foto's of een kort praatje met de lokale bevolking, andere reizigers (meest Europeanen) of een bezienswaardigheid, zoals het Mausoleum van Kojomkul (de sterkste man van Kirgizië; hij was 2,3 meter lang en woog 164 kg en leefde van 1889 tot 1955 in de regio Suusamyr; zijn standbeeld staat in Bishkek met een paard op zijn nek). Kwamen o.a. een paar Fransen tegen die een trektocht met paarden deden, dwars door de bergen. Later nog een Spaanse dame die in d'r uppie wandelingen tot wel 40 km per dag maakte!                                      DSC00176 Suusamyr vallei, Mausoleum Kojomkul                                   DSC00176a Standbeeld Kojomkul in BishkekDSC00189 Door de Suusamyr vallei; Franse toeristen met paarden door de bergen

DSC00210 Door de Suusamyr valleiAanvankelijk breed uitzicht, maar dichter naast de wild stromende Suusamyr rivier wordt de (onverharde) weg steeds ruiger en de omgeving steeds prachtiger. Om tussen de middag te lunchen worden we van de weg af gedirigeerd naar een prachtige stek pal aan het water, voorzien van bomen voor de broodnodige schaduw (warm, ondanks stroomafwaarts dalen en af en toe een kleine stijging) en opkijkend tegen een machtig hoog oprijzende rode bergwand. Goed toeven! En prima verzorging van de inwendige mens.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                   

DSC00212 In de Suusamyr vallei; bij die bomen onze lunchplek            DSC00219a Lunchen, lekker in de schaduw pal aan de rivierDSC00220 Prachtig uitzicht

DSC00226a Door de Suusamyr valleiDSC00228 Door de Suusamyr vallei, weer een heel ander gezichtNa de lunch omhoog klimmen terug naar de weg en almaar verder dalen door dezelfde vallei langs dezelfde rivier, over eenzelfde hobbelige, bij tijd en wijle zéér hobbelige weg. Wat wel steeds veranderde waren de bergen, zowel qua vormen als qua kleuren. Fascinerend, al die verschillen!                                                                                                                                                                           

DSC00233 Onze tweede kampeerplek, weer aan een rivier, de Suusamyr en de Kekemerin na samenvloeienDSC00233c Tot besluit van weer een prachtige fietsdag: kampvuur ...Aan het eind van die lange weg een brug over de Kekemerin rivier en rechtsaf een klein stuk geasfalteerd (héérlijk) of onverhard maar egaal nog een paar kilometer tot aan de tweede kampeerplek. Opnieuw pal aan de rivier, dus ook vandaag weer: tenten opzetten, badderen in de rivier, lekker even uitpuffen tot aan het avondeten, eten, kampvuur (met didgeredoo) en te bed. Het was weer een prachtige dag!

Donderdag 20 juli – 3e Fietsdag: 68 km fietsen (waarvan 40 km asfalt)

Uit de reisbeschrijving: we volgen de Kekemerin rivier stroomopwaarts tot Bayzak. Hier fietsen we door landelijke dorpjes waar de tijd lijkt stil te staan. Na Bayzak gaan we verder door een grillige kloof naar het zuiden. Onze kampeerplek ligt op een plateau waarvoor we eerst nog de rivier moeten doorwaden. Hoe hoog zou het water deze keer staan…? Je stijgt vandaag 1085 meter en daalt 50 meter. Overnachting in tenten.

DSC00234a Fietsdag 3 - Langs de Kekemerin rivier tot Bayzak en dan verderDSC00235 In de omgeving van AralNa het inmiddels bekende ritueel (opstaan, ontbijten, tenten opbreken en alles in de Kamaz) vertrekken we om ongeveer half negen. Deze keer de eerste 40 kilometer asfalt! Prima weg, breed, glooiend en stijgend door een breed dal met aan weerszijden mooie groene bergen. We rijden door een aantal dorpjes, waarvan in de reisbeschrijving staat vermeld “... waar de tijd lijkt stil te staan”. In werkelijkheid niet “lijkt”, maar “heeft stil-gestaan”. Dat betekent dus: oud, rommelig, verwaarloosd, DSC00244 Moskee in Bayzak; we verlaten het stroomgebied van de Kekemerin rivierarmoedig en zonder enige ontwikkeling. Het meest luxueus nog zijn de moskeeën. Wat dat betreft is het verschil met de stad Bishkek enorm groot. In die dorpjes trouwens erg oppassen voor honden die achter ons aan komen rennen. Advies van de reisleider: in het ergste geval, stap af – fiets tussen hond en jou – pak een steen of doe alsof – gooi of doe alsof – en de hond maakt zich uit de voeten! Dat van die stenen kennen ze maar al te goed (weten ze soms wie Pavlov was?)!

DSC00246 Lunchtijd even voorbij Bayzak (of Bashkaingdy?)Na die 40 kilometer asfalt slaan we in het dorp Bayzak rechtsaf en over een onverharde weg fietsen we naar een wel heel bijzondere lunchplek: Kamaz door het water en wij via een tamelijk vervallen en smalle stenen brug en door de bosjes naar een plas(je) waar we in de schaduw van een tentzeil lunchen.

DSC00248a Na de middagpauze één lange rechte en zéér hobbelige weg door een vlak gebiedNa de lunch een beekje oversteken en dan over een hobbelige weg (veel wasbord en keien, zwaar!) constant stijgen over een kale vlakte (20 km lang) naar de in de beschrijving genoemde kloof. Aanvankelijk bloed heet, later werd het zwaar bewolkt en fris, want we zaten inmiddels op zo'n 2500 meter hoogte. Behoorlijk zware rit op die manier.

DSC00257 Daar is ie: de kloof met in de verte het plateau waar we zullen kamperenMet de kampeerplek op het aangekondigde plateau in zicht waren we er helaas nog niet. Eerst met fietsen en al door het snelstromende water, een meter of vijf, daarna nog een zijstroompje van een paar meter. Erg lastig, want je fiets werd gewoon met het water meegesleurd en zelf moest je je ook nog staande zien te houden, voorzichtig stappend en je evenwicht zien te bewaren over de keienbodem. Maar gelukkig waren er vele helpende handen.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                             

DSC00261 Maar eerst nog de rivier oversteken                         DSC00264a En dat is de tweede stroomDSC00266 Dan nog even de helling op naar het plateau

Dan nog even omhoog klauteren met je fiets tot op het plateau en na bijna 68 km einde van een vermoeiende rit met een enerverend eind! Weer een prachtige plek op dat plateau, midden tussen de bergen. Hoe verzinnen ze DSC00272 Mooi toch?DSC00272b Nog even genieten van het zonnetje voordat het koud wordt op 2500m hoogtehet! Even na aankomst brak gelukkig de zon weer door, zodat we ons nog even lekker konden opfrissen in een iets lager gelegen glasheldere maar steenkoude beek. Vanwege de hoge bergen was de zon alweer vroeg verdwenen en werd het op die hoogte meteen behoorlijk koud. Geen avond om nog lang na te praten, dus na het avondeten nog even een korte wandeling (steenbokken boven op een van de bergtoppen!) en de kooi in.

Vrijdag 21 juli – 4e Fietsdag: 49 km fietsen (onverhard) naar het Song-Kul meer

Uit de reisbeschrijving: we beklimmen een pas van 3300 meter. Voor ons ligt het Song-Kul meer. Op de bergen om ons heen ligt het hele jaar door sneeuw en ook aan de overkant van het meer staan besneeuwde bergpieken. We overnachten aan de zuidzijde van het meer op 3000 meter hoogte. Vroeg in mei durven de eerste Kirgiezen hier naar boven te komen vanuit de lager gelegen delen. Ze wonen hier in yurts, de tenten van de nomaden. Ze hoeden hun vee met paarden. Je stijgt vandaag 900 meter en daalt 300 meter. Overnachting in tenten aan het Song-Kul meer.

DSC00287a Begin van de 4e fietsdag: plateau af en de rivier weer overstekenDSC00287b Kijk 'm gaan met fiets en al!Na een steenkoude nacht – het had gevroren! – aan een andere kant van het plateau steil naar beneden over een geitenpaadje om op een betere plek de rivier over te steken. Weer tot kniehoogte door het water en over de keien naar de weg. Waterschoenen verwisselen voor fietsschoenen en op pad. Na een paar kilometer al het volgende obstakel: de brug over de rivier was ingestort, dus met het nodige klauterwerk – iedereen werd weer een handje geholpen – konden we onze weg vervolgen.


DSC00297b Eerst mijn fiets             DSC00297d Dan ik met de nodige hulpDSC00297e De vorige van opzij gezien

Opnieuw een prachtige omgeving, nu ruiger, door de kloof stroomopwaarts met zo'n 800 hoogtemeters voor de boeg, over ongeveer 18 stijgende kilometers. Ook de weg was behoorlijk lastig te befietsen met eerst af en toe behoorlijk pittige klimmetjes en erg hobbelig met veel keien en geulen. Onderweg passeerden we in DSC00307 Het leek wel een weg geplaveid met kolengruisDSC00311 Na die plek een klim omhoog met dit uitzicht op Кара-Кечеde buurt van het oord Кара-Кече een gebied met dagmijnbouw of afgravingen of zo iets. Leek ook wel op kolen, zo zwart als de weg was. Laatste deel van de echte klim naar de pashoogte op 3300 meter was behoorlijk zwaar, maar bood mooie vergezichten. Niet alleen terugblikkend op het dal waar we gereden hadden, ook op de bergen in de omgeving. Halverwege een korte stop voor water en watermeloen en energierepen en zo. Direct na de top lunchpauze – na het ruige van de klim omhoog – nu in een zacht glooiend landschap. Lekker in het zonnetje de accu weer opladen!

DSC00339 Eindeloze vlaktes met hier en daar een yurt en verspreid daaromheen koeien en paardenTweede deel van deze etappe was meest dalend, soms wat stijgend, naar het in de verte al zichtbare Song-Kul meer. Ook weer mooi om te zien hoe in die verlatenheid her en der yurts staan (soms met een 4-wheel-drive ernaast!) en in de verte de stipjes van kuddes met paarden of koeien of schapen. Af en toe een praatje of alleen een “hello” naar de kindertjes.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                           

DSC00342 De bewoners van die yurts wonen hier van mei tot oktober             DSC00343b Twee eenzame fietsersDSC00346c Mooi gezicht, polo spelende jongens te paard; razend behendig 

Onderweg vroegen we ons al af hoe dat zat met die kindertjes; gaan die niet naar een schooltje in de maanden dat die boerenfamilies zo hoog in de bergen zitten? Want in de verste verten geen dorpje te bekennen. Het antwoord kwamen we uiteindelijk vanzelf tegen: een paar yurts met allerlei versieringen zoals vlaggen, beschilderde stenen en speeltuig. Dat bleek dus een schooltje te zijn. We werden allerhartelijkst ontvangen om even rond te kijken en een praatje te maken; onze Kirgizische gids Alex als tolk. Hartstikke leuk om te zien!

DSC00349 Schooltje in de buurt van het Song-Kul meer

              DSC00350 Bij dat schooltjeDSC00361 Binnen in het schooltje

DSC00387 Mooi plaatje, niet?DSC00376 Onze kampeerplek pal naast een yurt; opa zit te wachten op de terugkerende koeienNiet veel verderop bereikten we na zo'n 48 km onze kampeerplek bij het Song-Kul meer. Deze keer op een open vlakte, naast een yurt bewoond door een boerenfamilie: vader, moeder, drie dochters, twee zonen, opa en oma en een paar honden. Een paar honderd meter van onze kampeerplek stond een hele batterij yurts: overnachtingsplek voor toeristen die per auto een yurt-rondreis maken.                             

DSC00392 Even verderop een nederzetting van "hotel"-yurts voor toeristische yurtvakanties             DSC00395a Een van de dochters van de familie aan het melkenDSC00389b Ook oma zit te wachten

Paarden in de directe nabijheid van ons kampement, koeien die langzaam van de heuvels naar beneden werden gedreven, evenals een grote kudde schapen en geiten. Aan het begin van de avond dus een drukte van belang. Prachtig om te zien. 's Nachts stonden die geiten en schapen in een kraal, op een paar meter van ons tentje; totaal niet gehoord! Al met al weer een fantastische ervaring.

Zaterdag 22 juli – 5e Fietsdag: van het Song-Kul meer in 2 dagen naar de stad Naryn

Het oorspronkelijke programma luidde: 36 km fietsen, geheel onverhard. De 3200 meter hoge Moldoo Ashuu pas staat vandaag op ons te wachten. Daarna volgt een spectaculaire afdaling in het Kurtka dal waar we op 2000 meter overnachten. Je stijgt vandaag 300 meter en daalt 1300 meter. Overnachting in tenten in het Kurtka dal.

Maar dat ging niet door, want op die route was de brug over de rivier de Naryn ingestort. En die rivier was te breed en te snelstromend om door te waden; omrijden dus.

DSC00399c Langs het meer in een treintje op weg naar de volgende pas, de Pereval Teskeytorpo pasDSC00418 En een stelletje "for ever young" knarren op motoren met zijspan. Gaaf!In plaats van eerst naar het zuiden en dan naar het oosten, vervolgden we onze weg over een soortgelijk parcours: eerst oostwaarts onderlangs het Song-Kul meer en – meest langzaam stijgend, soms een pittige klim – over de Pereval Teskeytorpo pas (althans, die naam vond ik op Google Maps, inzoomend op de kaart vanaf het Song-Kul meer). Onderweg troffen we nog een stel Russische fietsers met volle bepakking; sterk hoor!! En gasten die een tour deden op motoren met zijspan (gaaf!).

DSC00425 Boven op de Pereval Teskeytorpo pas; prachtig zicht op de moeilijke afdalingDSC00425a Op het hoogste puntjeAangekomen op het hoogste punt van die Pereval Teskeytorpo pas kregen we een magnifiek uitzicht op het dal, waarin we via een wel heel erg steile en smalle weg, vol met scherpe bochten (net een knikkerbaan), geulen, keien en af en toe zanderige bodem moesten afdalen (slipgevaar!! en in dalen ben ik toch al geen kei). Maar eerst uitgebreid genieten van dat uitzicht!!                                                          

Afgedaald, gelukkig zonder valpartijen, kwamen we na 35 km, al om half één 's middags op weer een schitterende kampeerplek! Pal naast een riviertje met het Song-Kul meer als oorsprong. En daarom ook met een watertemperatuur die als niet onaangenaam kon worden aangeduid; goed te verdragen dus. Konden we daarin uitgebreid in bad gaan; en dat onder een stralende zon aan een wolkeloze hemel.

DSC00439 Weer een heerlijke kampeerplek, aan een riviertje met een goede watertemperatuur             DSC00442 Nu echt in de badkuipDSC00448 Idem en met de cola in de koeling

Fantastisch!! Tijd genoeg ook om kleren te wassen en lekker te luieren. En om even naar een waterval te lopen. Met de al vroeg invallende duisternis 's avonds ook weer bijtijds de slaapzak opgezocht. Ondanks dat we hier weer op 3000 meter overnachtten was het minder koud dan in vorige nachten.

Zondag 23 juli – 6e Fietsdag: naar de stad Naryn

Het oorspronkelijk programma voor deze dag luidde: 107 km fietsen (waarvan 90 km asfalt). Ondanks de lange afstand die we vandaag moeten afleggen zal het vandaag geen zware tocht worden. Het eindpunt vandaag is Naryn. Je stijgt vandaag 550 meter en daalt 500 meter. Overnachting in Naryn, in een Guest House.                                                                                                                           
DSC00465 De 6e fietsdag: naar de stad NarynVroeg opstaan (kwart over vijf!!) want een lange tweede dag van die alternatieve route (niet bovenstaande dus) voor de boeg, meer dan 80 km waarvan 30 km onverhard, inclusief lange klim, dus toch wel DSC00467 Eindelijk een marmot kunnen "strikken"weer een tamelijk zware dag. Vertrokken al om kwart over zeven, nu in zuidoostelijke richting, verder langs dat riviertje afdalend door een prachtig breed dal waar je aan alle kanten de marmotten hoorde piepen/fluiten; maar zien ho maar, op een enkeling na. Na zo'n 20 km dalen kregen we een lange en stevige klim voor de kiezen, ook nu weer met prachtig uitzicht over dat dal en de omliggende bergen. En met een korte pauze om wat te eten en/of drinken en de bidons bij te vullen.

DSC00469a Na een lang stuk door het dal weer een heuse klim; prachtig om te zien             DSC00470 Een paar kilometer voor de top een korte pauze: bijvullen bidons en eten van watermeloenDSC00474a Als zelfs de Kamaz in het niet valt in zo'n landschap, dan wij helemaal! Mooi hè?

DSC00491b Daar in de verte de felbegeerde asfaltweg A365 naar Naryn (50 km dalen)Nog een paar kilometer tot de top en dan een flink eind op en neer door een mooi groen en glooiend landschap tot aan een punt waarop we weer iets van de bewoonde wereld zagen: daar diep beneden liep de snelweg A365 naar Naryn, pal naar het zuiden. Maar eerst nog even een paar kilometer behoorlijk steil dalen naar die weg.

Aangekomen bij de snelweg werd ons op het hart gedrukt vooral niet naast elkaar te gaan fietsen en goed rechts te houden in verband met het langsrazende verkeer. Vooral de vrachtwagens die veel harde windvlagen kunnen veroorzaken zijn gevaarlijk. Zo gezegd, zo gedaan en dan met een rotvaart (maximale snelheid 60,5 km/u) naar beneden; 50 km lang over dat heerlijk gladde asfalt met af en toe toch nog weer even een fijn klimmetje.

DSC00497a We zijn er!!Halverwege de middag op de plaats van bestemming: The Celestial Mountains Guest House in Naryn (staat nog op internet ook) waar je ook een overnachting kon boeken in een yurt.

DSC00500a En vóór het eten nog even met de Kamaz naar de supermarkt om wat in te slaanFietsen in de berging, kamers opgezocht, douchen, omkleden en met de Kamaz naar een supermarkt voor weer veel grote flessen drinkwater en de nodige persoonlijke proviand voor de komende 4 dagen “in the middle of nowhere”. Geen bijzondere stad zo te zien; werd ook niet als heel bijzonder aangeduid in de reisbeschrijving. Bovendien was het inmiddels gaan regenen.

Na het gezamenlijke avondmaal zaten we gezellig met een hapje en een drankje onder het afdak voor de entree. Sommigen probeerden wat mankementen aan hun fietsen te verhelpen; niet altijd succesvol helaas.

's Avonds via Whatsapp een videogesprek met het thuisfront; zaten allemaal bij elkaar vanwege de verjaardag van Madelief, 3 jaar: hiep hiep hoera!!

Maandag 24 juli – 7e Fietsdag: 97 km fietsen (wv 16 km asfalt), het Terskey Ala-Too gebergte in

Uit de reisbeschrijving: we trekken verder oostwaarts door het dal van de Naryn rivier. Na 45 km gaat de route verder langs de Kichi Naryn (de kleine Naryn) rivier omhoog het Terskey Ala-Too gebergte in. Je stijgt vandaag 1440 meter en daalt 820 meter. Overnachting in tenten.

Gisteren, bij het avondeten, kregen we gedetailleerde informatie over de tocht van vandaag: veel kilometers (97), veel klimmen (1440 hoogtemeters) en een steile afdaling (820 hoogtemeters). En dat allemaal over een lastig parcours met erg steile stukken, veel grote losliggende keien, lengtegeulen en wat al niet. Bovendien werd er slecht weer voorspeld en zou het ook nog eens glad kunnen worden op al die keien. En daar kwam nog bij: de Kamaz moet een andere route nemen, want hij is te zwaar voor de brug over de rivier Naryn. Als volgauto gaat er een busje mee voor de spullen voor de lunch en voor degenen die deze tocht een te grote uitdaging vinden of die door lichamelijke malheur niet mee kunnen. En voor eventuele uitvallers als de tocht te zwaar blijkt te zijn (dan maximaal 2 fietsen in het busje). Dat alles overwegende kiezen Bart en ik er voor om met het busje te gaan. Bart voelde zich niet tof en ik ben – zoals eerder gezegd – geen sterke daler. Nog vier anderen kozen ook voor het busje.

DSC00544 Waar de rivieren Naryn en Kleine Naryn samenkomen; wij volgen de Kleine NarynDSC00568 Middagpauze midden tussen de bloemen en de bijtjesBijtijds vertrokken met zware bewolking, maar gelukkig bleef het de hele dag droog, althans tijdens de tocht. Mooie route en inderdaad zwaar en lastig om te fietsen. Één uitvaller van de fietsers die zich onderweg bij ons in het busje voegde; te zwaar. Bij elke tussenstop werden de stoere fietsers door ons met applaus ontvangen, want dat hadden ze wel verdiend!                                                             

DSC00589a             DSC00589 En daar komen ze!DSC00589b                                                                                                                                                                                                                                                                EN DAAR KOMEN ZE!!                                                                                           

DSC00589c             DSC00592DSC00589d

DSC00600 Dal van de Bolgart rivier, waar onze overnachting was gepland; geen Kamaz, geen tentenDSC00603 Kijk ze treurig zitten te wachtenAan het eind van de middag kwamen we met het busje op de beoogde kampeerplek, waar de Kamaz had moeten staan. Maar helaas geen Kamaz te zien. Kennelijk een communicatiestoring geweest, want de route was vanwege de zwaarte ingekort. Nadat het busje met onze "chef de mission" Agil op verkenning was gegaan, arriveerden de fietsers. Moe, maar voldaan! En wederom applaus en alle lof!! Inmiddels pakten donkere wolken zich boven onze hoofden samen en begon het in de verte te onweren. Even later kwam het busje terug; Kamaz stond ongeveer 10 km verderop, de keukentent en de grote eettent waren al opgezet en Elphia, de kokkin, was al het avondmaal aan het bereiden. Dus wij weer in het busje en de fietsers op de pedalen. Daar waren ze niet allemaal blij mee, want het begon flink te regenen en onweren. Die 10 km bleken er 5 te zijn en het kamp was een behoorlijk eind van de weg af en alleen met natte voeten te bereiken, omdat het busje niet dicht bij het kamp kon komen. Iedereen inmiddels kletsnat en vooral de fietsers verkleumd; we zaten op 3000 meter hoogte. En de bliksem sloeg ook nog eens vlakbij in. DSC00604 Schuilen voor de regen en het onweerDSC00604a Natte boel, maar het kamp staat weer en de warme prak komt er aanSchuilen in de grote eettent, want tentjes opzetten was onbegonnen werk. Gelukkig duurde die bui niet al te lang en konden we alsnog aan de slag. Evengoed ons weer een beetje afpoedelen in de beek en aan het avondmaal. Het was inmiddels erg koud geworden, dus iedereen warm aangekleed. Nog even napraten in de grote tent en dan te bed. Morgen hopelijk beter weer.

                                                                                                                                                                                                                                                        Dinsdag 25 juli – 8e Fietsdag: 40 km fietsen, geheel onverhard, tot aan heetwaterbronnen

Uit de reisbeschrijving: we klimmen verder omhoog over een volledig onverharde weg langs de Bolgart rivier en komen uit bij heetwaterbronnen waar we ons kampement opslaan. Je stijgt vandaag 400 meter en daalt 150 meter. Overnachting in tenten.

DSC00605 Fietsdag 8 - Gelukkig droog na het onweer en de regen van gisterenDSC00610 Scheiden van melk in room en waterGelukkig 's morgens mooi weer en al snel wat warmer na een stinkend koude nacht. Om kwart over acht vertrokken en door het sompige gras naar de weg. Na twee uur fietsen langs de mooie meanderende Bolgart rivier reden we langs een tweetal yurts waarvan de boer ons wenkte naar hem toe te komen. Hij was in de weer met een apparaat waarin in een doek melk werd geschonken en door aan een zwengel te draaien kwam er uit het ene pijpje room en uit een ander pijpje water.

DSC00618b Aan de beroemde (beruchte?) gefermenteerde paardenmelk (zúúr!!)Leuk om te zien, al die Hollanders op een rijtje op een lange mat van aan elkaar genaaide schapenvachten (of zo) en proeven van de enige echte gefermenteerde paardenmelk (vele malen zuurder dan karnemelk; niet echt lekker zo'n eerste slok) en daarna van de room met een stuk eigen gebakken brood, heerlijk! Yurts bekeken, gefotografeerd en gefilmd. Hartelijk bedankt voor de ontzettende gastvrijheid. Zijn we al meerdere keren tegengekomen. We zien het ons niet doen in Nederland, zomaar een stelletje buitenlandse toeristen in je huis binnen laten en zelfs je slaapkamer laten zien!                                                                                                                                               

                                                                        DSC00633 Een imposante yak die - naar later bleek - het op ons had gemuntDSC00627a Weer op weg langs de Bolgart rivierDe route na dat intermezzo ging nog steeds langs die rivier, met fraaie plaatjes van kuddes paarden of koeien in het water of op de weilanden. De weg was nogal vervelend om te fietsen door de grote stenen die je steeds moest ontwijken. Op enig moment verscheen er een yak met vervaarlijke horens in beeld. Hij rende een eind met ons mee en leek op een afstandje te blijven. Totdat ie wel wat dreigend dichtbij kwam. De Kamaz scheurde snel langs ons en Agil joeg hem schreeuwend weg; de jak droop af.

DSC00635 In de bergen altijd vrezen voor weersomslag; eind van middag en regen op komstIn de loop van de middag nam de bewolking toch weer toe en niet ver voor het eindpunt moest de regenkleding aan. Nog even doorDSC00649 In dit schuurtje is de warmwaterbron: eerst in het hete water, dan in de rivier (3x) een rivier waden en we waren er. Een bekend oord blijkbaar, met een heetwaterbron (50 grC), want er stonden meerdere auto's geparkeerd en er waren ook andere fietsers en wandelaars die hun tentjes hier hadden opgezet. Bij opzetten van onze tenten was het gelukkig al weer droog geworden, hoewel zwaarbewolkt en koud; we zaten weer op 3000 meter hoogte. Warm aangekleed in de eettent en 's avonds warm de slaapzak in.                            

Woensdag 26 juli – 9e Fietsdag: 29 km fietsen, geheel onverhard, tot aan de voet van de Tosor pas

Uit de reisbeschrijving: In deze betoverende omgeving fietsen we over een onverharde weg tot aan de voet van de 3893 m hoge Tosor pas. Wolven zijn in dit gebied berucht. In de winter, bij voedselschaarste, dalen ze soms af tot in de dorpen en proberen daar iets voedzaams te vinden. In de zomer zijn de natuurlijke prooien ruim voorradig. Met heel veel geluk hoor je 's avonds wolvengehuil. Je stijgt vandaag 550m. Overnachting in tenten aan de voet van de Tosor pas.

DSC00654  9e Fietsdag: 29 km fietsen, geheel onverhard, tot aan de voet van Tosor pasEen korte etappe vandaag, dus mochten we een uurtje langer uitslapen! Prachtig weer weer en dus brandde je al snel je tentje uit. Helemaal vanwege dat warm aangeklede in je slaapzak. Ontbijten, tenten inpakken en met de bagage in de Kamaz en vertrokken om kwart over negen. Hoewel niet veel kilometers vandaag, wel een lastig parcours om te fietsen vanwege de vele grote keien, het constante stijgen en diverse malen door een riviertje of beek waden. Opnieuw langs slingerende rivieren die mooi liggen te glimmen in het zonnetje.                                                                                                                                                                                                                                                             

DSC00660 Opnieuw langs slingerende rivieren die mooi liggen te glimmen in het zonnetje             DSC00662 Een korte, maar behoorlijk zware route met veel keienpad ...DSC00664 ... en diverse riviertjes en beken over te steken

DSC00677 Kamp aan de voet van de Tosor pas; we slapen op 3580m (de hoogste slaapplek)DSC00683a Mooi uitzicht, in alle stilte, over het dal waar we slapenRedelijk vroeg in de middag kwamen we al op onze kampeerplek, op 3580 meter hoogte. Dus tijd genoeg om rustig nog even te zitten en te genieten van de mooie omgeving met besneeuwde toppen. 's Avonds en 's nachts geen wolven gehoord, hoewel sommigen dachten van wel; of was de wens de vader van de gedachte? In de loop van de avond brak de bewolking en werd het 's nachts niet alleen steenkoud maar ook knal helder: midden in de nacht even de tent open en naar de sterrenhemel gekeken. Wat een prachtig gezicht die ontelbare hoeveelheid en de Melkweg, zoals je dat bij ons nooit meer ziet door de lichtvervuiling. De volgende ochtend bleek dat het 's nacht had gevroren, ijs op de tenten!

Donderdag 27 juli – 10e Fietsdag: 40 km fietsen, geheel onverhard, en transfer naar Karakol

Uit de reisbeschrijving: het uitzicht vanaf de 3893 meter hoge Tosor Pas is weergaloos. Voor ons ligt het Issyk Kul meer (1600 meter), ook wel “Warm Meer” genoemd. Dit meer bevriest nooit vanwege opwarming door middel van thermale warmte. Achter ons liggen tientallen maagdelijk witte vierduizenders waar bergbeklimmers zich nog niet aan gewaagd hebben. Je vervolgt de weg in het dal langs de Tosor Rivier, door badlands. Dan pikt de truck ons op en brengt ons over een hoog plateau naar Karakol in het noordoosten. Overal om ons heen vinden we edelweiss en murmeltieren (marmot, red.). Je stijgt vandaag 350 meter en daalt 2250 meter. Overnachting in een hotel in Karakol.

Tijdens de voorbespreking gisteravond werd mij duidelijk dat dit niet mijn DSC00689 Warmlopen voor de 10e fietsdag: over de Tosorpas naar het Issyk Kul meerlievelingstocht zou worden. Niet alleen een zware klim van 5 km, met koude start, tot de pashoogte over ruw terrein met grote stenen, maar vooral dat meer dan 2000 meters dalen: steil, ook weer grote stenen, geulen, smalle ruggen daartussen en grit (slipgevaar!) en dat 35 km lang. Ik bewaar liever mijn energie voor de daarna komende dagen en ga dus niet op de fiets, maar stap in de Kamaz.

In de Kamaz bleek het overigens ook geen pretje, want je werd daarin compleet door elkaar geschud over dat ruwe terrein. In de verte zag ik de meesten van de groep fietsers al stukken lopen. Op de klim wel een prachtig uitzicht over het gebied waar ons kampement had gestaan. En prachtige bloemen naast heel fraai vormgegeven distelplanten tussen het ruige gesteente.

DSC00692 Mooi uitzicht op de 4000-ers, die we achter ons laten             DSC00695 Meteen een zware en lastige klim; stukken lopen dusDSC00701 Prachtig zo'n distelplant in dat ruige landschap

Op de top – op bijna 3900 meter – even een korte pauze om uit te blazen, het succes te vieren en foto's te maken. Het fietsen was inderdaad erg zwaar gebleken, ook door de ijle lucht op die hoogte uiteraard.

DSC00710a De crew op de Tosor pas             DSC00707 Op het hoogste punt van de Tosor pas, op 3893m hoogte!! Goed gedaan!!DSC00710b Groepsfoto op het hoogste punt van de reis

DSC00713b Begin van de afdaling, heel bijzonder dat je zo hoog fietst met een lekker zonnetjeDSC00729a Nietig in dat ruige gebergteDaarna de afdaling. Eerst de fietsers, daarna de Kamaz. De fietsers gingen sneller. Na de eerste steile en hobbelige kilometers een korte pauze om te fourageren. En daarna door tot de lunchplek; dat stuk bleek behoorlijk mee te vallen wat moeilijkheidsgraad betreft. Ook vanuit de Kamaz leek het mij niet al te moeilijk. Dus … waar was het wachten nog op?                                                       

DSC00741 Na de lunch het lastigste deel van de afdaling; hier al wat minder lastigDSC00746 Mediterraan op 1600m aan het einde van de 35 km afdaling langs de Tosor rivierMede door aanmoedigingen vanuit de groep: mijn fiets van het dak, fietsschoenen aan en helm op en de laatste 20 km met de hele groep mee dalen naar het Yssik Kul meer. Bleek het eerste stuk bij nader inzien nog behoorlijk lastig, lastiger zelfs dan grote stukken na de top van de pas. Maar het ging goed, met de nodige keren een voetje aan de grond. Prachtig dal overigens, later een smalle kloof met een snelstromende rivier naast de weg. Al dalend naar zo'n 1600 meter werd het ook steeds warmer. Deed een beetje mediterraan aan, ook qua bomen en bloeiende struiken.

Aangekomen bij het meer de fietsen ingeleverd bij de Kamaz, want ze moesten DSC00750 Heerlijk zwemmen in het warme Issyk Kul meerweer op het dak voor de transfer naar het hotel in Karakol. Omdat het busje voor ons er nog niet was, hadden we ruim de gelegenheid om een frisse duik te nemen in het meer. HEERLIJK!! Prachtig helder water, lekkere temperatuur en mooi uitzicht op de omgeving met in de verte de besneeuwde bergen. Daarna bij een restaurantje langs de grote weg nog wat gegeten en gedronken  en met de bus naar het hotel in Karakol, Hotel Amir (van een uitstekend Engels sprekende Rus).                                                                                                                                                                                                                                                 

DSC00754 Prachtig plaatje, vanaf het meer kijkend naar de besneeuwde bergen in de verteDSC00766 Kijken op het Issyk Kul meer vanaf het terras van dat restaurantjeDSC00766a Hotel Amir in Karakol; we blijven hier een dag

Goed hotel, prima kamer en douche. 's Avonds met de hele groep heerlijk gegeten in restaurant Kench, op 5 minuten lopen van het hotel. Voor het slapen gaan nog een afzakkertje op het terras van het hotel. Morgen een vrije dag in Karakol!!

Vrijdag 28 juli – Rustdag in Karakol

Na het uitgebreide en prima ontbijt op het terras van het hotel (prachtig weer, lekker warm) gaan we eerst met een klein groepje met de Kamaz naar de markt om weer drinkwater voor de volgende dagen te kopen en samen met de kokkin alles voor het eten in te slaan. Grote markt met overwegend groente en fruit. Heel kleurrijk. Druk bezocht want heeft een groot verzorgingsgebied in de verre omgeving. Aan de rand van de markt een hele rij vrachtwagens en bestelauto's met de laadruimte naar de weg gekeerd, vol met groente (veel grote zakken met uien) en fruit (meest watermeloenen) zo van het land. Heel veel aanbod van hetzelfde en dat zal de prijs alleen maar drukken. Verkopers liggen meest gestrekt achterover met hun mobiel te pielen en/of een sigaretje te roken, of te snurken zelfs. Wat een handel!

DSC00770 Eerst naar de markt in Karakol             DSC00774 Markt in KarakolDSC00782 Hele rij met vrachtwagens met groente of fruit, zo van het land

Na de inkopen gaan we met z'n tweetjes lopend de stad in; het hotel ligt niet ver van het centrum. Van internet geplukt: Karakol is nog een jonge stad (1869) en heeft zo'n 38.000 inwoners. De vroegere naam van de stad verwijst naar de Russische militair Nikolaj Przewalski (eerste Westerse beschrijver van het landschap en de flora & fauna van Centraal-Azië), die er in 1888 overleed. Het is de vierde grootste stad in Kirgizië en de oudste resterende nederzetting rond het Issyk Kul meer.

DSC00795a De Heilige Drievuldigheids Kathedraal van Russisch Orhodoxe kerkBehalve lekker rondkijken en genieten van de sfeer in de stad, wat eten en drinkenDSC00815a Na de kerk even een pintje pakken (bij Karakol Coffee), willen we ook een paar bezienswaardigheden gezien hebben: de Heilige Drievuldigheidskathedraal (van de Russisch Orthodoxe kerk met een stijlvol en kleurrijk interieur) en de Dungan Moskee. Bijzonder aan dit gebouw is dat het zonder een enkele spijker is gebouwd. Chinese stijl en heel kleurrijk. Het was oorspronkelijk een boeddhistische tempel, maar is omgebouwd tot een moskee. Het is de enige goed bewaard gebleven Dungan Moskee DSC00834 De Dungan moskee, zonder één enkele spijker gebouwdin Kirgizië met een combinatie van islamitische en Chinese architectuur. Helaas alleen van buitenaf te bekijken. Teruglopend vanaf de moskee passeren we nog het monument van die Russische militair Nikolaj Przhewalsky in een fraai park.DSC00860 Leuke smoeltjesDSC00832 Leuk ventje

In het hotel ansichtkaarten geschreven en afgegeven aan de receptie om te versturen (arriveerden half september in Nederland). 's Avonds met een klein groepje uitstekend gegeten in Café Zarina, een hotspot voor buitenlandse toeristen, een kwartiertje lopen vanaf het hotel. Morgen weer op de pedalen!

Zaterdag 29 juli – 11e Fietsdag: eerste van vier fietsdagen door desolaat landschap

Uit de reisbeschrijving: in vier dagen fietsen we 260 km door een desolaat landschap met op de achtergrond de meer dan 6000 meter hoge pieken van de Hemelse bergen die de grens met Kazachstan vormen. Overnachtingen in tenten.

Vandaag gaan we op weg naar de Chon-Ahuu pas (3822 meter): we stijgen vandaag 1200 meter en dalen 250 meter.

Vanaf het hotel de stad uit over de grote weg A363 over 46 km asfalt tot aan het plaatsje Jergalan. Brede vlakte tussen de bergketens een weerszijde, met veel landbouw. Veel lekker snel dalend, soms stijgend. Daar afslaan en 20 km stijgen over onverharde weg met een stijgingspercentage van 4 à 5% (schat ik). Rustdag heeft mij blijkbaar goed gedaan: super benen! Ook dit onverharde wegdek ligt mij beter; zonder al die hobbels en grote keien kan ik constanter mijn eigen tempo draaien. Mooi weer en tamelijk warm.

DSC00865 Na eerst 46 km dalen over asfalt even uitpuffen na een lang stuk onverhard en stijgend             DSC00869 Pauze tijdens de lange al maar stijgende weg; door de bossen, maar geen schaduwDSC00872 Prachtig landschap weer

DSC00878 We zijn er, op de tussenstop op weg naar de Chon-Ahuu pas (die komt morgen)DSC00883 Het lijkt er op dat het morgen beter weer wordtAan het einde van de dag, na ruim 66 km, aangekomen op de kampeerplek: snel de tenten opzetten, want het begint te regenen, het waait hard en het is koud op 2850 meter hoogte. Niet veel foto's van deze dag, want onderweg niet veel bijzonders te zien geweest. Napraten in de eettent en te bed.                                                                                                                                                            

Zondag 30 juli – 12e Fietsdag: tweede van vier fietsdagen door desolaat landschap

We fietsen over de Chon-Ahuu pas (3822 meter) en komen in het grensgebied met Kazachstan, in de Sary Jaaz vallei. We stijgen vandaag 1100 meter en dalen 1050 meter.

DSC00890 De volgende dag - de 12e fietsdag: tweede van vier fietsdagen door desolaat landschapDSC00895 Op weg naar de Chon-Ahuu pas, soms een héél steil stukVandaag tamelijk zwaar bewolkt met af en toe wat zon. Meteen vanaf de kampeerplek omhoog naar de Chon-Ahuu pas over net zo'n soort weg als gisteren: onverhard, redelijk egaal en zelfde stijgingspercentage, soms een korte pittige helling en door smeltwater rijden. Ook vandaag weer goeie benen!

Hoe hoger we komen hoe meer het landschap langzaam maar zeker verandert van DSC00905 Dichter bij de top van de Chon-Ahuu pas: sneeuw. Hoe nietig die eenzame fietsersgroen naar DSC00901a Het echt desolate gebied, toch nog af en toe een beetje opgefleurddat desolate, kaal en donker van kleur. Indrukwekkend om doorheen te fietsen! Kort voor het hoogste punt van de pas rijden we zelfs langs de sneeuw. Op het hoogste punt veel “high fives”: weer gehaald!!

             DSC00907 De eerste sneeuw is vroeg dit jaar! Bijna bij het hoogste punt van de pas                                                                DSC00910a De vader "geschoten" door de zoonDSC00924 Op het hoogste punt van de Chon-Ahuu pas op 3822m hoogte; klasse gedaan!                                                                                                                                                                                    

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                  DSC00933b Daar gaat ie, bergafwaarts.DSC00927 Na de Chon-Ahuu pas afdalen in de Sary Jaaz vallei          Direct over de pas ziet het landschap er al weer heel anders uit, veel groener. Magnifiek uitzicht op de bergen en de gletsjers aan de andere kant van het dal. En mooi om te zien waar we heen gaan, over een stevig dalende kronkelende weg. Lunchpauze met een beetje regen. En daarna verder dalen; eerst nog onverhard, later over slecht en daarna goed asfalt tot aan een controlepost: we staan aan het grensgebied met Kazachstan (niet de grens zelf). Pauze voor controle van de paspoorten duurde aanzienlijk langer dan verwacht, Er bleek iets niet te kloppen met een paspoortnummer op de lijst die de grenswachten hadden. Maar goed, na dik een uur wachten mochten we er door. Volgde meteen weer een vreselijk lastig stuk onverharde rotsachtige weg met steile klimmetjes, vlak langs een snelstromende rivier. En door water te rijden of te waden of over dikke keien stappen om geen natte voeten te krijgen. En het begon te regenen, even maar gelukkig.                                                                                                                                                                                                                                     DSC00935b In de Sary Jaaz vallei                DSC00947 En maar wachten, bij een controlepost in het grensgebied met KazachstanDSC00951 En ook nog een zijriviertje/beek oversteken, stepping stones        DSC00954b Inmiddels weer droog; wachten op het dinerDSC00954f De avondwandeling, om niet helemaal verkleumd de slaapzak in te duiken  Aan het eind van de rit, na 55 km, nog even omhoog naar de kampeerplek op bijna 2800 meter hoogte. Aan het inmiddels weer doorgebroken zonnetje hadden we helaas niets, want we stonden tussen de steile bergen in de schaduw. Na aankomst het bekende ritueel van tenten opzetten, bad en beek, warm aankleden, snacken met chips en zo, aperitief, avondeten, nog even een korte wandeling en te bed.

Maandag 31 juli – 13e Fietsdag: derde van vier fietsdagen door desolaat landschap

We vervolgen onze route door de Sary Jaaz vallei en komen in het gebied waaraan deze reis zijn titel heeft ontleend “Langs zilveren rivieren en hemelse bergen”. Het einde van de wereld lijkt hier niet ver vandaan. Men voelt zich klein en nietig en toch geeft het een enorme voldoening om de bergen in deze wondere wereld op de fiets te bedwingen. We stijgen vandaag 450 meter en dalen 200 meter.

DSC00956a Marmot zwaait ons uit voor onze derde van vier fietsdagen door desolaat landschap.           DSC00964 En daar is de eerste van de beloofde zilveren rivierenDSC00966c Daar zijn ze dan in volle glorie, de 6000-ers langs de oostgrens met Kazachstan          Een fantastisch mooie dag zou het worden! 's Morgens al meteen een lekker zonnetje en aangename temperatuur om te fietsen. Vlak vóór vertrek scoorde Bart nog een marmot, die kennelijk de kust veilig genoeg achtte om uit zijn hol te komen, nu wij op punt van vertrekken stonden. Na vertrek nog een paar kilometer diezelfde hobbelige weg als gisteren bij aankomst, maar dat werd al gauw beter. Fietsen door een groen en breed dal met een meanderende rivier die prachtig glinsterde in de ochtendzon. Na een tijdje kwamen die aangekondigde 6000-ers aan de grens met Kazachstan in beeld. Aaneengeschakeld als één lange keten. En een strak blauwe lucht daarboven. Fantastisch mooi om te zien! Op een vlak stuk weide even pauze voor een fotoshoot, o.a. ook een fraaie groepsfoto.

DSC00975 Met dit als resultaat             DSC00981 En ditDSC00982c En een fraaie groepsfoto

Eind van de ochtend passeerden we de volgende controlepost, in het grensgebied met Kazachstan; deze keer geen problemen. Tijdens de middagpauze en de rest van de middag ontzettend veel dazen (soort paardenvliegen) in de lucht; tijdens het fietsen zoemen ze constant om je hoofd en gaan ze op je armen en benen zitten. En ze kunnen ook nog behoorlijk steken of bijten; heel irritant.

DSC00997 Nog steeds door de Sary Jaaz vallei             DSC00998 IdemDSC00998b En deze ook, tot aan onze kampeerplek

Na de middagpauze nog meer van diezelfde prachtige omgeving tot we tegen half drie na 33 km bij onze kampeerplek vlak bij de rivier arriveerden. Na tent opzetten en opfrissen genieten van die schitterende omgeving (alleen die dazen …!). Midden tussen de blauwe gentianen en edelweiss; in Europa beschermde bloemen en hier banjer er gewoon dwars doorheen, zoveel als er bloeien. Prachtige beelden van die besneeuwde bergen bij ondergaande zon. We slapen weer op 3000 meter hoogte, dus het zal opnieuw een koude nacht worden met zo'n heldere hemel.

DSC01002 Fantastisch!! Overnachten op een vlak stuk boordevol blauwe gentianen en edelweiss             DSC01009a Genieten!!DSC01017 Afscheid van een ongelooflijk prachtige dag

                                                                                                                                                    Dinsdag 1 augustus – 14e Fietsdag: laatste van vier fietsdagen door desolaat landschap

De laatste dag van de vier vervolgen we de tocht door de Karkara Canyon langs de grens met Kazachstan en komen in San Tash waar de Timurlan’s Stones zich bevinden. We stijgen vandaag 350 meter en dalen 1000 meter.

We worden gewekt door regen, gelukkig maar een klein buitje. En we realiseren DSC01028 Dag schitterend landschap, het was ons een waar genoegen!!ons dat we gisteren echt heel veel geluk hebben gehad met dat mooie weer. Die machtige besneeuwde bergen zijn nu in de wolken gehuld. Vandaag verlaten we dat DSC01030b Lopend een beek met smeltwater overstekenprachtige gebied en fietsen eerst 5 km terug naar een splitsing, waarna we een pittige klim krijgen met twee erg steile stukken (lopen!), over een stuk van 6 km. Op de top nog één keer achterom kijken naar die bergen, alvorens we beginnen aan een afdaling van 71 km lang! Aanvankelijk nog wel goed te doen, maar later een ongelooflijk lastig stuk met alleen maar afgebrokkelde rotsstenen, ook nog met vlijmscherpe randen. Hopelijk blijven de buitenbanden heel. Even wat spetters dus regenjack aan. Een paar keer een beek oversteken, lopend (ik) of fietsend (Bart) en keiharde wind tegen; een echt trekgat die Karkara Canyon.

DSC01033 Na de smalle kloof een brede en groenere vallei met kudde schapen en schaapherderNa dat lastige stuk en onder de boomgrens verandert de canyon in een mooi breed dal met grazige weiden. En meer zon. En een betere weg, dat wel, maar wel goed blijven opletten op keien en geulen. En nog steeds die keiharde wind tegen. Veel yurts, veel paarden, veel koeien, heel veel schapen. Prachtig om te zien, zeker als zo'n kudde paarden begint te rennen of vlak voor ons fietsers plotseling de weg oversteekt. Praatje gemaakt met Engels sprekende herder te paard.

DSC01046 Na dat brede open stuk wordt de kloof weer smaller, door bossen en langs een wilde stroomNa de middagpauze wordt dat brede dal steeds smaller en rijden we vlak langs een wild stromend riviertje met glashelder water. Op een gegeven moment komt ons een auto tegemoet en drie mannen stappen druk gebarend en pratend uit: we mogen er niet langs voordat we met hen het glas (plastic DSC01051 Staande gehouden voor een slok wodka, dan mogen we passerenbekertje) hebben geheven, met wodka welteverstaan. Ze bleken behoorlijk onder invloed en toch maar sturen! Kleine slok genomen; heerlijk, zacht van smaak, van het merk Malevich DSC01057 Watermeloenpauze in de Karkara Canyon(goed onthouden!!). Verderop verengde het dal tot een smalle kloof en werd de weg toch weer behoorlijk lastig en slingerde met die wild stromende rivier mee door de bossen met kaarsrechte sparren. Prachtig om te zien, vermoeiend om te fietsen.

Uiteindelijk werd de kloof weer een brederDSC01061 De laatste controlepost bij de grens met Kazachstan dal en daalden we af tot weer een controlepost, nu om het grensgebied met Kazachstan te verlaten. Ieder één voor één het trapje van de pipowagen op, paspoort met foto naast je hoofd, paspoortnummer noteren in een groot logboek, pipowagen uit, door de slagboom, volgende patiënt. Geen problemen.

Dan de laatste 17 km naar de kampeerplek bij het dorpje San Tash. Door een fraai glooiend landschap met groene weiden en heel mooi zacht uitziende hellingen, net velours. Maar die weg, echt kvdb!!! Weliswaar breed, dalend en dus met een flink gangetje, maar totaal geen ontkomen aan die oervervelende wasbord-ribbels. Ook op dat moment weer bedacht – net als op vele andere hobbelwegen – dat schokbrekerboeren hier vast een goed belegde boterham zullen verdienen, want de auto's jakkeren als gekken over dit soort wegen.

DSC01073 De kampeerplek, prachtig gelegen langs een rivier tegen een fraaie achtergrondDSC01069 Relaxen na 82 kmWe kwamen dus totaal gammel en door elkaar geschud op onze bestemming op 2000 meter hoogte, na weer ruim 82 km fietsen. Een prachtige plek naast een rivier, dat dan weer wel! Tentje opzetten en weer opfrissen in die rivier, nog even in het zonnetje snacken en zo en aan het avondmaal.

Bij de afslag vanaf die brede doorgaande weg naar het kamp zagen we een geweldige hoop DSC01075a De zogenoemde Timurlan's Stoneskeien. Dat zijn de zogenoemde Timurlan's Stones. Na het avondeten er naar toe gelopen voor tekst en uitleg door onze gids Alex: Timurlan was volgens de overleveringen een Turks-Mongoolse veldheer die eind 14e eeuw DSC01078 Mooie avond, niet zo koud als eerdere, gezellig kampvuuroostwaarts ten strijde trok. Alle soldaten moesten bij aanvang een grote steen op een hoop gooien. Bij terugkeer na diverse oorlogen moesten de soldaten weer een steen van die hoop halen. De berg overgebleven stenen was het aantal gesneuvelde soldaten. En dat waren er nogal wat! En staan wij anno 2017 te kijken naar een berg stenen als bezienswaardigheid!

's Avonds gezellig kampvuur, morgen de laatste fietsdag.

Woensdag 2 augustus – 15e Fietsdag: 83 km (wv 19 onverhard) van San Tash naar Kuturga

Uit de reisbeschrijving: vandaag is een nagenoeg vlakke fietsdag. We komen in de vroege middag aan in Kuturga aan het Issyk Kul meer waar we heerlijk kunnen uitrusten van de vermoeienissen. Een van de hoogtepunten bij het meer is de zonsopkomst en zonsondergang. Je stijgt vandaag 100 meter en daalt 500 meter. Overnachting in tenten bij Kuturga aan het Issyk Kul meer.

DSC01090 15e en Laatste fietsdag: 83 km (wv 19 onverhard) van San Tash naar KuturgaDSC01096 Een van de vele imkers in deze omgevingVertrokken met stralend weer. Minder leuk: die laatste 17 km van gisteren worden nu vervolgd met 19 km van hetzelfde. 400 Meter dalen en af en toe weer wat omhoog. Mooie omgeving en onderweg zien we ontzettend veel bijenkasten, dus bij één van die imkers een pot honing gekocht. Na dat onverharde deel eindelijk weer asfalt de komende 64 km! Eerst flink dalend, dus met een vaartje naar beneden, later redelijk vlak en licht op en neer gaand. Met een paar stops voor bijtanken water en middagpauze. Hoe dichter we bij het Issyk DSC01102 Korte pauze om de dorst te lessenDSC01105 Keurig in het gelid, achter elkaar want de auto's houden nagenoeg geen rekening met onsKul meer kwamen hoe drukker het werd, want we reden op de grote doorgaande weg rondom het meer. In dit geval van Karakol naar Bishkek. En de automobilisten rijden er als gekken, zonder ook maar even rekening te houden met ons als fietsers. Ze reden bij gevaarlijke inhaalmanoeuvres soms bij wijze spreken je fietsbroek van je gat.

Vlak vóór onze laatste kampeerplek in het dorpje Kuturga nog wat persoonlijke proviand inslaan om het succes van het gezond en wel bereiken van het eindpunt op gepaste wijze te vieren! Met z'n allen zo'n 16.000 km gefietst, zonder ongelukken en alleen maar een paar kleine technische ongemakken (1 gebroken ketting, 1 lekke band, 1 versleten middenblad en 1 aanlopende rem). Klasse!!

Ook nu weer heerlijk gelegen die kampeerplek: pal aan het water van het Issyk Kul meer, bossen, prachtig zicht op de bergen aan de overkant, helder water, aangename temperatuur, blauwe lucht, geen wind, geen muggen, geen darren. Tijd om te zwemmen, luieren, gekoeld biertje erbij, wat te eten; heerlijk!! En verdiend!

DSC01109 Onze laatste kampeerplek aan het Issyk Kul meer             DSC01113 Heerlijk, na al dat stof en alleen een rivier om je af te poedelenDSC01111 Biertje??

DSC01129 Toespraak van Agil (vertaling door Alex), met voor ieder een woordje en een speld.Tijdens het laatste kampeer-avondmaal werden we verrast met een speech van Agil, die voor ieder van ons een woordje had en een aandenken. Gaaf, groot applaus was zijn deel!DSC01131 De avond valt, maar die beloofde prachtig ondergaande zon zien we helaas niet

Van de in de reisbeschrijving aangekondigde mooie zonsondergang was op deze plek helaas niets te zien: de zon verdween achter de bomen van het bos en het werd bewolkt. De avond werd wel heel gezellig afgesloten met een knapperend kampvuur. En de wekker gezet voor de aangekondigde mooie zonsopkomst morgen; we zijn benieuwd!

Donderdag 3 augustus – Transfer naar Bishkek

Uit de reisbeschrijving: vanwege de fraaie zonsopkomst is het zeer de moeite waard om vroeg op te staan. De liefhebbers kunnen na het ontbijt nog ca. 87 km fietsen langs de noordoever van het meer tot Cholpon Ata. Als je niet wil fietsen kan je het ’s morgens rustig aan doen en helpen met het opruimen van het kampement. Vervolgens rijden we door naar Bishkek, een transfer van 5-6 uur. Overnachting in een hotel in Bishkek.

Om half zes ging de wekker af, maar helaas zwaar bewolkt en geen zon te zien. DSC01138 Tijdens de transfer, terug naar Bishkek met een busje, passeren we dure Russische resortsVerder pitten dus. Na het ontbijt op de fiets terug naar de grote weg om de fietsen op de Kamaz te laden en met een busje richting Bishkek te vertrekken. Die 87 km fietsen voor liefhebbers was ons dringend afgeraden vanwege het drukke verkeer op die weg; dat hadden we gisteren al ervaren, daarom was er ook geen animo voor. Onderweg niet veel bijzonders te zien, behalve een aantal zeer luxueus uitziende Russische resorts. Wrang, dat verschil met die verder nogal armoedig ogende omgeving.

Middagpauze aan het meer bij het stadje Cholpon Ata. Zwemmen en onze laatste overheerlijke salade genuttigd, bereid door Elphia. Moesten we helaas snel afbreken vanwege opkomende donderwolken en nog net droog alles en iedereen weer ingepakt/-gestapt.

DSC01140 Middagpauze in Čolponata, aan het Issyk Kul meer             DSC01148 Elphia, onze kokkin, aan ons laatste middagmaal; weer onovertroffen salade!DSC01149 Wat wil een mens nog meer?

DSC01183 We zijn er: Hotel Amir in BishkekDSC01167a Met enige vertraging arriveerde de Kamaz: met rokend wiel door kapot lagerNog een paar uur tot aan Bishkek, vlak langs de grens met Kazachstan. Halverwege de middag aangekomen bij Hotel Alpinist, dit keer wat verder uit het centrum. De Kamaz bleek onderweg pech te hebben gekregen en zou met vertraging aankomen; inderdaad, een rokend en scheef staand achterwiel: kapot lager. Mazzel – althans wat de reis betreft – dat dat nu pas gebeurde en niet eerder tijdens de fietsreis.

Fietsen van het dak, bagage naar de kamers, douchen en met een klein groepje perDSC01176 Eet smakelijk!! taxi de stad in om te gaan eten. Kwamen terecht bij een uitstekend Chinees restaurant. Menukaart in het Russisch, maar gelukkig onder de glasplaat op tafel een grote foto van alle gerechten; makkelijk aan te wijzen. Uitserveren op z'n Kirgizisch, d.w.z. in een willekeurige volgorde, dus steeds met z'n allen van elk van de geserveerde borden gegeten. Echt heerlijk gegeten, licht en smaakvol in tegenstelling tot dat vette in Nederland. Alleen, met stokjes eten kreeg ik nog niet echt onder de knie; thuis maar goed oefenen met een bord erwten.

Vrijdag 4 augustus – Verblijf in Bishkek

Rustig dagje vandaag. Na het ontbijt de fietsen weer terug in de dozen voor vervoer met het vliegtuig. Daarna met een een klein groepje lopend de stad in. Geheel bewolkt dus niet heel warm gelukkig. Eerst naar een koffietent en daar ook DSC01188 Cadeautjes kopen bij Saima Souvenirs; origineel Kirgizisch handwerkgeluncht. Vervolgens naar een winkel met mooie originele Kirgizische handgemaakte spullen, voor het thuisfront of als aandenken voorDSC01195 Toch ook nog weer even naar de Osh Bazaar onszelf. Daarna lopend naar het andere eind van het centrum, naar de Osh Bazaar. Blijft toch een prachtige plek om mensen te kijken. Met een taxi terug naar het hotel om onze spullen opnieuw in te pakken in ruim-/handbagage voor de terugreis vannacht. En nog even wat snaaiwerk te halen voor onderweg en een echte Malevich voor thuis.

DSC01215a Afscheidsdiner van de groep en de crew op de laatste avond's Avonds met de hele groep en de begeleidende crew eenDSC01216b gezamenlijk afscheidsdiner in een uitstekend Turks restaurant om de hoek. Toespraken met hartelijke woorden voor de crew als dank voor de prima begeleiding en de super verzorging. Ook Christoph, onze SNP-reisleider, krijgt onze dank in mooie bewoordingen. Als afsluiting lopen we nog even naar het grote Alla-Too plein in de verwachting dat het er erg gezellig zal zijn. Maar dat blijkt helaas erg tegen te vallen: stil en geen muziek.                                                                                                                                                                                                 

                                                                  DSC01222b En zo zag het plein er uit toen wij weg waren

Dus met de taxi terug naar het hotel. Sommigen gaan nog even te bed alvorens we om half twee 's nachts zullen ontbijten, anderen blijven op (wij ook).

Zaterdag 5 augustus – Terug naar Nederland

DSC01232 Midden in de nacht weer in optocht met bagage en fietsdozen op het vliegveldOm half drie 's nachts vertrekken we met een busje naar het vliegveld; in/op een andere Kamaz gaan de bagage en de fietsen. Opnieuw in optocht naar de vertrekhal, inchecken en wachten op vertrek om een uur of zeven. Eerste etappe van bijna zes uur naar Istanbul in Turkije. Daar bijna vijf en een DSC01258 Terug in keurig aangeharkt Nederland: Swifterbant in Flevolandhalf uur overstaptijd en dan het laatste stuk – drie en een half uur vliegen – naar Amsterdam. Naar het westen, dus een super lange dag. Tijdens de daling naar Schiphol vliegen we over de Noordoostpolder en Flevoland met zijn strakke lijnen in het landschap. Wat een verschil met dat ruige landschap in Kirgizië.

Fietsen (onbeschadigd) en de tassen van de bagageband, hartelijk afscheid van de super gezellige groep, taxibus stond al klaar (geen probleem deze keer) en terug naar Heemskerk. Einde van een prachtige reis!! En wat we vooraf hoopten: daar te fietsen, dat was echt indrukwekkend! Gelukkig hebben we de foto's nog om vaak de reis te herbeleven en herinneringen mee op te halen!!

Foto’s

3 Reacties

  1. Judith Hermans:
    13 oktober 2017
    Pap, wat een prachtig verslag! En wat een ongelooflijk fantastische reis is het geweest! Mooi te lezen dat jullie samen hebben genoten!
  2. S. van der Burg:
    26 november 2017
    Hoi Theo, leuk om dit verslag te lezen: je herbeleeft de reis weer! Echt heel gaafs, ook met die mooie foto's. Bedankt voor dit mooie document.
    Liefs en groeten, ook voor Bart, van Ronald en Sylvia
  3. Bart:
    2 december 2017
    Hoi pap,
    Bedankt voor het uitwerken van je reisverhaal. Mooi reisverslag hoor! Ik heb het bijna integraal gebruikt om mijn fotoboek te voorzien van informatie. Nog leuker is het gevoel dat ik krijg als ik alle foto's terug kijk. Dat hebben we toch maar weer mooi gedaan saampjes! Liefs, Bart.