Fietstocht Rome - Etappe 4: van Zell am See naar Rome
Vierde etappe: van Zell am See naar Rome
Maandag 27 juni / Zell am See - Padua
Met de trein en helaas een slechte verbinding, omdat ze alleen in de late avondtrein fietsen meenemen in een speciale wagon naar Italië. Het weer in Zell am See was onbestendig; 's nachts regen, 's morgens een stortbui, daarna de zon en warm. In de bergen veel laag hangende wolken.
De Grossklockner over zou een te grote gok zijn geweest (thuis gekomen vernam ik dat er op dat moment sneeuw lag). Maar ik denk dat het een verstandig besluit is geweest. Of ik had de hele route moeten omgooien en door dalen heel ver naar het oosten moeten gaan, als het ware om de Alpen heen fietsen. Maar dan zou ik bijna in voormalig Joegoslavië zijn beland en dat was nou ook weer niet de bedoeling. Als ik zie door wat voor ellenlange tunnels de trein rijdt, dan denk ik dat ook dat niet zou zijn gegaan.
Nog even een rondje Zell am See en fourageren
Om een uur of half elf uit Zell am See vertrokken.
En om half drie in Villach.
De stiptheid in Oostenrijk is net zo slecht, zo niet slechter dan in Nederland. In Zell am See had de trein 20 minuten vertraging en in de 2 uur naar Villach loopt dat op naar meer dan 30 minuten. Villach verkend: een aardig centrum met gezellige verkeersvrije brede winkelstraat.
Om even over half acht 's avonds verder naar Venetië (overstappen) en Padua
Door de Alpen via eindeloze tunnels en door de typische Dolomietenbergen. De grens met Italië passerend en langs een bijna droog liggende rivierbedding met heel veel wit grind (Fiume Tagliamento). Even later is het landschap vlak en liggen de bergen achter me.
De Dolomieten glijden voorbij en even later is het vlak
Op dat moment realiseer ik mij dat het fietsen door de bergen voorbij is!! En dat ik eigenlijk te snel uit Zell am See ben weggegaan. Een gevoel van weemoed en teleurstelling vervult me. Achteraf gezien had ik daar toch nog een of twee dagen moeten blijven, om bijv. toch naar Fuchs, aan de voet van de Grossklockner te fietsen. Of ergens anders in die omgeving, in ieder geval in de bergen. Teveel gefocust op "het lukt toch niet, dus boeken van de trein en doorgaan in Italië". Jammer, maar helaas.
Een andere keer misschien; met de caravan en dan fiets mee en zonder bagage daar fietsen. Deze trein rijdt overigens stipt op tijd of is zelfs even eerder dan de dienstregeling aangeeft. Maar er zijn ook een paar nadelen aan de reis: een onmogelijkheid om in te stappen met de fiets, want de instaphoogte in de goederenwagon is 1,5 meter!! Alles van de fiets dus. En in Venetië er weer oppakken. Daar, in Venetië, geen lift, dus om van het ene perron naar het andere te komen alles weer van de fiets en 3x de trap op en af om alles naar beneden te brengen, alles weer op de fiets en naar de trap voor het andere perron, alles weer in 3x omhoog brengen. En bloedheet (>30 graden!!) en benauwd, want het regent inmiddels. En ik ben doorweekt van het zweten. Alles los gestort in de trein naar Padua. Een gewone trein zonder apart fietsdeel overigens, maar wel airconditioned!! In Padua gelukkig vlak bij het station een hotel gevonden, wel een beetje prijzig, maar airconditioned. Later blijkt dat er trouwens helemaal geen camping is in Padua. Om even over half twaalf is alles op de kamer en de fiets in de garage. Tijd voor een biertje en naar bed!
Dinsdag 28 juni / Padua
Na ontbijtbuffet lopend de stad in (even naar Bart gebeld dat gisteren alles goed was gegaan). Eerst een park met beelden, daarna naar het oude stadsdeel. Het is er gezellig druk, met veel markten en zo, maar echt mooie oude gebouwen zijn er niet. Alles ziet er nogal verpauperd uit, soms met het nodige stutwerk. In de stad ook geen groepen toeristen met een gids (met parapluutje of ander herkenningsteken) te zien; een veeg teken. Alleen de basiliek is indrukwekkend. Wat wel grappig is, is de manier waarop de afgestudeerde studenten worden onthaald door familie en vrienden: op een plagerige manier worden ze toegezongen als "Dottore, Dottore, ....." en moeten ze allerlei flauwiteiten ondergaan. Alsof men wil zeggen: je bent nu wel drs, maar blijf vooral met beide voeten op de grond staan. Omdat de oude stad niet echt groot is, veel op terrassen gezeten en tussen de middag en 's avonds gegeten. Een duur dagje al met al. En aan het eind een soort wachtkamer gevoel. Morgen weer lekker op de fiets: naar Ravenna!
Parco dell 'Arena Pallazo della Ragione (Piazza dell ‘Erbe)
Piazza dei Signori en de Torre dell 'Orologio
Piazza della Fruta (con vino bianco)
Pallazo della Ragione “Dottore, Dottore ...” Basilica di St. Antonio
Isola Memmia e Zairo (Teatro Romano)
Piazza della Fruto (con fruti di mare)
Woensdag 29 juni / Padua - San Giuseppe (Lido di Pomposa)
De route die ik had uitgestippeld blijkt vooral over de drukke provinciale weg te gaan en wordt daarom door de baas van het hotel afgeraden ("to dangerous"). Hij geeft een alternatieve route aan. De stad Padua uit is het eerst nog wel druk, maar na kruisen van 2 snelwegen wordt het rustig. Prachtige route langs een klein riviertje. Onderweg een paar hele leuke contacten, in bars (bakkie capuchino + dolce) en bij het vragen van de weg. En als ik vertel dat ik helemaal met de fiets uit Nederland kom, dan oogst ik niets anders dan bewondering. In een van die bars werd zelfs moeder de vrouw uit de keuken gehaald om samen met mij en de eigenaar op de foto te gaan. Verder een man wiens zoon in Nederland werkt, een oud-wielrenner en in een mooi stil natuurgebied stopte zomaar een echtpaar in een dikke Mercedes om een praatje te maken. Echt aardige mensen allemaal.
Mooi landelijk, heerlijk rustig en vreselijk vriendelijk en belangstellend
Die mooie route eindigde helaas even ten zuiden van Chióggia vlakbij de Adriatische kust. Bij navragen in een chauffeurscafé bij een groenteveiling, of er een andere weg was anders dan de drukke provinciale weg (nee zeiden ze), meteen maar even lekker geluncht met pasta's en een wit wijntje en veel water (het was weer erg warm). Vanaf dat punt dus een kilometer of 10 op de zeer drukke Strada Romana, de enige grote weg langs de kust van noord naar zuid vv. Dus ook veel vrachtverkeer. Maar ... niet echt gevaarlijk of hinderlijk. De Italianen zijn echt "heer in het verkeer"! Als ze denken dat ze mij niet met voldoende ruimte kunnen inhalen, blijven ze achter me rijden; zelfs vrachtauto's hoor ik helemaal terugschakelen en komen pas met een ruime boog om mij heen zodra het kan. Kom daar in Nederland maar eens om. In de middag wordt het echt heel warm, maar zolang ik rij heb ik er geen last van. Pas zodra ik stop gutst het zweet van mijn lijf. Daarom maar vaak opgestoken om veel te drinken en fruit te eten (kersen). Even voorbij de brug over de Po, kan ik rechtsaf van de drukke weg naar een parallel lopende rustige landweg. Dan weer een paar km drukke weg, maar vanaf Mésola weer lange tijd op een rustige weg. In het Parco Regionale della Delta della Po even flink verkeerd gereden; dat kostte nogal wat tijd en extra km's. Vervolgens langs een mooi natuurgebied, een soort "wet lands”.
Mooie natuur Even rusten (in vrede) Valle Bertuzzi
Ondanks de hitte, het lage tempo, het verkeerd rijden en veel tanken en praatjes, toch nog behoorlijk dicht in de buurt van de beoogde rustplaats gekomen. Even na zessen gestopt op een grote, met alle faciliteiten voorziene camping (20 euro voor een nacht!) bij San Giuseppe aan de Adriatische kust (Lido di Pomposa). Toen ik mijn tent opzette, vroegen de Nederlandse buren of ik wilde meeëten. Nou, ja dus; gemak dient te mens tenslotte. Daarna nog even de camping verkend, een biertje op het terras van het restaurant en naar bed. In de verte, in het noorden, zie ik een geweldig lichtflitsen spektakel, maar hoor er niets van, dus ver genoeg weg om er geen last van te hebben; daar moet het vreselijk te keer zijn gegaan. Hier waait het wel behoorlijk, maar het blijft droog.
De dag in cijfers: weg om 8.15, stop om 18.15 = 10 uur; rijtijd 6.15 uur; 132 km gereden.
Donderdag 30 juni / San Giuseppe - Ravenna
De warmte viel mee vannacht; half in de binnentent, half in de buitentent geslapen in alleen de lakenzak + flink ingesmeerd met antimuggenspul. Om kwart over negen weg, na nog even een blik op het strand te hebben geworpen.
Ontbijt in de tent van de animazione
Mooie route weer, maar ook vandaag deels over diezelfde drukke provinciale weg, de Strada Romana. Langs weer een mooi vogelbroedgebied de Valli di Comácchio.
Prachtig natuurgebied: Valli di Comácchio in het Parco Regionale del Delta del Po
Even daarna kan ik linksaf, weer naar een rustige weg vlak langs de kust. Met talloze drukke strandneringen: campings, hotels, winkels, restaurants, eindeloze parkeerplaatsen etc. Bij Marina di Ravenna blijk ik met een pont de monding van de haven te moeten oversteken. Om twaalf uur ben ik op de plaats van bestemming: Punta Marina, aan de kust ter hoogte van Ravenna: Camping Park Adriano.
Letterlijk in het zonnige zuiden Pont bij Marina di Ravenna Camping Punta Marina
In de receptie werken een Nederlands meisje en een Nederlandse jongen, dus dat praat gemakkelijk. Zij werkt en woont hier, hij is student en doet dit als vakantiewerk en volgt (voor het 5e jaar) een cursus Italiaans. Prima plek met gras (een zeldzaamheid in deze droogte) en schaduw in een rijtje met Italiaanse seizoensplaatsen, waarvan de helft niet aanwezig is. Weinig Nederlanders overigens. 's Middags kleren gewassen, fiets schoongemaakt en gesmeerd, gezwommen (in het zwembad), gebeld met thuis, eten gehaald, gegeten, kaarten voor de route naar Florence bekeken, rondje Ravenna voorbereid, ijsje gegeten (zo'n grote voor dat geld zou ik nergens meer krijgen!!) + capucho + koffie met grappa. Morgen naar Ravenna.
De dag in cijfers: weg om 9.15, stop om 12.00 = 2.45 uur; rijtijd 2 uur; 42 km gereden.
Vrijdag 1 juli / Ravenna
Vandaag een rustige dag: met de bus (stopt pal voor de camping) naar Ravenna. Moet volgens de berichten een mooie stad zijn. Mooi weer, gelukkig wel wat wind ter verfrissing (nu west i.p.v. oost). Wandelroute gisteren al helemaal uitgestippeld en op de kaart aangegeeld, langs alle bezienswaardigheden. Voor de details: zie de foto's, de kaarten, de bonnetjes en de foldertjes. Samengevat: een paar prachtige mozaïeken uit de 5e en 6e eeuw (wand, plafond en vloer), maar op Sicilië hebben we ze inmiddels mooier gezien! De stad heeft niet echt een kloppend hart. Alle bezienswaardigheden liggen behoorlijk verspreid en hèt centrale plein, de Piazza del Popolo, is niet echt gezellig met maar 2 terrassen.
Domus dei Tappeti di Pietra Piazza del Popolo
Battistero degli Ariani, 5e eeuw Dante Alighieri Hoe toepasselijk!!
In de loop van de middag begint het (soms flink) te regenen. Spulletjes en fotorolletjes met de post verstuurd, nieuw dagboek meegenomen en met de bus weer terug naar de kust. Bij het toeristenbureau annex internetpoint mijn 5e e-mail verslag gemaakt. Toen ik weer buiten kwam, was het gelukkig droog geworden; nog wel zware bewolking, maar die trok in de loop van de avond weg. Met thuis gebeld èn met moeder (o, wat was ze blij m'n stem te horen!!).
Een eenvoudige doch voedzame maaltijd
Nog 1 nachtje slapen en dan … de Apenijnen
Nog even een foto van het inmiddels geheel verlaten strand van de camping gemaakt. Boel opgeruimd en alvast half ingepakt. Caffè + nog zo'n grote ijsco en naar bed. Morgen de Apenijnen over naar Florence!!
Zaterdag 2 juli / Ravenna - San Godenzo
Bijtijds opgestaan. Prachtig weer, alleen de wind komt uit het westen. Tegen dus. Om kwart over acht vertrokken. Voor ik de route langs een klein riviertje te pakken had duurde even. Niet verkeerd gereden, maar omdat ik dacht dat dat riviertje dichterbij was dan de 7 km die het bleek te zijn. Stille weg door de velden en in de verte aan de horizon gloren de Apenijnen. Op welke plek zou ik die moeten "nemen"? In dat hoge deel daar of het lage deel daar? Via deze route zou ik de stad zelf vermijden, maar toch wel even de rand van de stad raken. Ook daar weer een wirwar van uitvalswegen en in werkelijkheid net iets anders dan op de kaart aangegeven; welke moest ik hebben? Gelukkig komt er een goed Engels sprekende Italiaan aan die mij ziet puzzelen. Ook een ervaren langeafstandsfietser. Hij stuurt me de goede kant op en geeft nog wat tips voor het vervolg. Opnieuw rustige smalle wegen. Bij een wegopbreking kan ik niet verder en dus ook niet de tip van die man opvolgen. Een andere route gezocht en een paar keer gevraagd. De mensen hier blijken niet zo goed bekend met hun eigen omgeving.
Bij een Tabacci (tevens tijd voor een capucho) gaat een hele groep mensen met elkaar in discussie, wat voor mij de beste route zou zijn. En drie man die zich over mijn kaart buigen. Een dolkomisch tafereel! Het blijkt heel eenvoudig te zijn: gewoon rechtdoor rijden en de bocht mee naar rechts volgen.
Aan de horizon gloren de Apenijnen
Wat is de beste route??
Mooie route door de velden, groen, goudgeel, fruitbomen en de Apenijnen die steeds dichter bij komen.
Het begint er nu op te lijken: het echte werk gaat beginnen
In Forli zie ik een bord met de naam van een plaats waar ik door heen moet: Predáppio. In plaats van de stad in, met een grote boog er om heen. Wel wat meer kilometers en tijd, maar scheelt ook veel gepuzzel om door en (vooral) uit de stad de goede weg te nemen, gezien de eerdere ervaringen. Na lunch en siësta in Predáppio en een ijsje + water in Premilcuore om ongeveer vier uur 's middags weer verder. Ik passeer een albergo en ik denk even "Nu stoppen en morgen verder?". Nee. Volgens de kaart volgen er nog een paar plaatsen, dus mocht het niet gaan of wordt het te laat dan kan ik daar altijd nog stoppen. Vanaf dat moment (ik zit vanaf zeeniveau in Ravenna inmiddels op 450 meter hoogte) begint een klim van bijna 14 km naar het hoogste punt van de route in de Alpe di San Benedetto, naar 930 meter hoogte, blijkt later. En geen enkele plaats meer. Dus niet opsteken. En bijna geen verkeer meer. Alleen af en toe langsracende motorrijders die blijkbaar in de kortst mogelijke tijd deze bochtige weg willen rijden.
Dit is het echte werk!!
Gelukkig heb ik voldoende water en limonade bij me. Halverwege, ter hoogte van Castèl dell Alpe even vocht en koolhydraten (banaan en de een na laatste Snelle Jelle) en chocola eten om geen "hongerklop" te krijgen op het laatste stuk klimmen. En weer doorstampen maar. Een paar keer haalt een wielrenner me in en vraag ik hoeveel km het nog stijgen is. De eerste roept 2, de tweede 3 km (terwijl ik minder ver van de top zou moeten zijn). Het blijken er 4 te zijn.
Na 113 km het hoogste punt bereikt en even gepauzeerd met een blik op het dal, een goed gevoel: ik heb de Apenijnen "bedwongen"!!
Het meest gelukzalige moment: ik ben boven!!
De laatste kersen en water genuttigd. Nat shirt uit, droog shirt en windjack aan, droge buff op mijn hoofd en naar beneden zoeven: 6 km naar San Godenzo in 10 minuten!! Om zes uur bij de eerste de beste albergo STOP. Verder dalen bewaar ik voor morgen. Gebeld met Elsje: "Het is gelukt meid, over de Apenijnen!!"; "Hardstikke goed jochie, we zijn trots op je!". Douchen, eten en naar bed. Albergo Silvano in San Godenzo
De dag in cijfers: weg om 8.15, stop om 18.00 = 9.45 uur; rijtijd 6.30 uur; 124 km gereden.
Zondag 3 juli / San Godenzo - Florence - Marcialla
Goed geslapen ondanks het copieuze (feest!)diner met veel wijn (hele fles) en limoncello als digestivo. Kon toch het vochtverlies van de vorige dag niet goed maken: dorst, dorst, dorst 's nachts. Weer prachtig weer en een warme dag. Om kwart over acht vertrokken. Eerst nog een paar km's flink steil dalen, daarna minder steil en af en toe een hellinkje. Veel zondagse wielrennende / toerende Italianen (steken altijd hun hand of een duim als compliment op naar mij (of iedere andere tegenliggende fietser?)). Om kwart over tien in Florence; daar sta je dan met je fietsie en de Ponte Vecchio als achtergrond!! En de stad in naar de Dom, Baptisterium en de Campanile en het Uffizi Museum.
Theoopdefiets in Florence, bij de Ponte Vecchio …
... en bij de Dom en Campanille en genieten op een terrasje bij het Ufizi Museum
Een paar foto's (laten) maken, wat gegeten en nog wat rondgereden. Fantastisch gevoel om daar nu met de fiets te zijn, na zoveel kilometers!! Kaarten verstuurd en om een uur of half een weer verder. Het oorspronkelijk in de plannen opgenomen verblijf van 1 dag hier schrap ik maar, omdat we hier al vaker zijn geweest en ik de hoogtepunten wel ken. Om in m'n eentje de stad verder te exploreren, daar heb ik niet zoveel trek in. Mede omdat de ervaring inmiddels is, dat fietsend in je eentje geen probleem is, maar alleen in een stad minder leuk is. Daarom het alternatief, gesterkt door de "tijdwinst" als gevolg van de treinreis naar Padua en kortere of geschrapte verblijven in andere steden, om te zetten in "quality time". Op naar Marcialla in het hart van Toscane, waar we zulke goede herinneringen aan hadden uit de vakantie van 2 jaar geleden.
Een heel steile klim (lopen dus) om via de kortste route, via Forte di Belvedere (helaas zonder uitzicht vanwege de hoge muren naast het straatje) naar het punt te komen om de weg naar Tavernelle op te pikken. Gaat goed, totdat ik toch nog op de snelweg, de SS2 bleek te rijden, terwijl ik de SR2 moest hebben. Inmiddels erg warm en pittige lange hellingen op naar San Casciano. Redelijk vaak gestopt om te tanken, fruit te eten en genieten van het mooie landschap.
Door het heuvelachtige, prachtige Toscane met een lange pittige klim naar San Casciano
In de afdaling na San Casciano kom ik een Nederlander tegen (lopend met de fiets aan de hand; hij kon niet meer) uit Santpoort. Hij was in 7 weken naar Rome gereden, had heel Umbrië en Toscane doorkruist en was nu weer op de fiets op de weg terug naar Nederland!! Je moet maar durven. Hij had ook een paar dagen met ene Ben ... uit Heemskerk (Mina Krusemanpark) samen gefietst (had eens een hartinfarct gehad; die had helemaal lef!).
De helling op de hoofdweg naar Tavernelle viel ook zwaar en daar kwamen nog een paar stevige klimmetjes bij om van de ene kant van Tavernelle naar de andere kant te komen, langs al die rotondes, alvorens de afslag naar Marcialla te krijgen. Tenslotte de laatste klim naar Marcialla en de laatste korte maar heel steile afdaling na Marcialla naar de camping "Colliverdi"!!
Marcialla, Camping Colliverdi: tijd voor een paar dagen “quality time”.
Om vier uur was ik er. Fantastisch gevoel opnieuw. Wat een prachtig uitzicht over de hele omgeving. Ik zal hier een paar dagen (3) blijven en ook wat fietsen (Val di Elsa, San Gimignano en nog wat tips van de campingbaas). 's Avonds gegeten in een grote tent in Marcialla vanwege een of andere feestavond ter sponsoring van de plaatselijke voetbalclub. Met een live optreden van ene Tymoty (of zo). Uitstekend eten: frutti di mare, pizza quatro stagioni, wit wijntje van Vernacchi erbij en als dessert caffè en cantucini (amandelkoekjes) met Vin Santo!! En evengoed met de fiets weer terug naar de camping (in het stikke donker, ook dat nog!!).
De dag in cijfers: weg om 8.15, stop om 16.00 = 7.45 uur; rijtijd 5.05 uur; 95 km gereden.
Maandag 4 juli / Marcialla
Een echte rustdag. De bakker komt altijd pas om half tien op de camping en dat betekent echt uitslapen. Ook al omdat de zon pas wat later over de heuvel op mijn tent begint te schijnen. Verder die dag wat boodschappen gedaan voor lunch en avondeten, krantje gekocht en gelezen, fiets geolied, gezwommen in het nieuwe zwembad (!!) van de camping, kletsen met diverse buren, etc. etc. Informatie gehaald voor fietstochtje morgen. Koffie + avondborrel en naar bed. De lucht is inmiddels betrokken.
Stralend weer en prachtig uitzicht over Toscane
Even met de fiets naar Marcialla voor boodschappen ...
Dinsdag 5 juli / Marcialla en omgeving
Vannacht heeft het gespetterd, vanmorgen vroeg geregend. Geheel zwaar bewolkt. Wat te doen? Fietsen of in de tent blijven? Om een uur of half negen lijkt de lucht te breken. Na de redelijk pittige klimmetjes hier naar toe, de bagage nog eens uitgezocht op spullen die echt niet nodig zijn, of door alternatieven worden gedekt dit laatste deel van de reis. Toch weer zo'n 3 kilo uitgeselecteerd. Ik zou het mezelf niet kunnen vergeven als ik daardoor alsnog de nog komende heuvels in Toscane en Umbrië niet of met heel veel moeite zou kunnen overwinnen; het moet wel leuk blijven. Na het ontbijt naar Marcialla (steile klim) naar het postkantoor: dicht; morgen dan maar. Dan naar San Gimignano. Vanuit Fiano een daling van 10 km naar Certaldo. O jee, die moet ik vanmiddag weer op; is dat wel een verstandige keuze geweest voor een "rust"dag? De helling naar San Gimignano valt mee. Inmiddels redelijk mooi weer, af en toe een dreigende lucht. In het stadje is het niet druk, opvallend genoeg. Om 12.00 uur daar, dus 2 uur gereden. Terug zal wel 2,5 uur worden met die klim van Certaldo naar Fiano. Tussen de middag in San Gimignano wat gegeten (bruchettes met allerlei lekkers erop en een glaasje witte wijn erbij) en de stad door gebanjerd.
3x San Gimignano …
... met uitzicht over de heuvels Certaldo alto
Fotootjes gemaakt en laten maken en om een uur of half twee weer terug. Na een paar spetters - het is harder gaan waaien - wordt het strak blauw. Prachtige vergezichten weer. Je kan zelfs San Casciano goed zien liggen en de bergen van de Apenijnen ten noorden van Florence. De klim van Certaldo (ijsje) naar Fiano valt mee, ondanks een stuk van 10% omhoog. Op de afdaling van Fiano naar de camping haal ik het record van 62 km/uur!
Om half vijf bij de alimentare in Marcialla, maar die blijft tot na vijfen gesloten. Een Amerikaanse mevrouw stoort zich er vreselijk aan (ik niet; zit lekker in het zonnetje), want "heel haar programma loopt nu in de soep". Ze had het ook nog over een verdwenen Amerikaans meisje op Aruba en was nogal verbolgen dat "your President" (JP bedoelde ze) niet meteen op het eerste commando van Bush het leger inzette om te zoeken. Wat een kul!! (Pas later begreep ik dat het om Natali Hollowood ging).
Op de camping gezwommen en een biertje gedronken en genieten in de namiddagzon,
Elsje gebeld, zelf pasta gekookt én gegeten, gedoucht, koffie met chocola en een sambucaatje en mijn dag was weer een fantastische dag! Morgen een paar kleine stukjes (aanbevolen door de campingbaas) fietsen om de benen soepel te houden en overmorgen naar Siena en Asciano. Desgevraagd, door Elsje: ik verwacht vóór eind volgende week weer thuis te zijn!
Woensdag 6 juli / Marcialla en omgeving
Weer een prachtige stralende dag. Na de trip van gisteren (San Gimignano) geen spectaculaire dingen vandaag. Eerst boodschappen gedaan (alimentare is 's middags dicht) voor lunch en avondeten en donderdagmorgen ontbijt. Daarna naar het postkantoor om het pakketje met overbodige kleren en andere spullen zoals gebruikte routekaarten, foldertjes e.d. naar huis te sturen (wel duur deze keer). Daarna naar San Appiano gefietst. Zou mooi moeten zijn + museum. Via Marcialla, Tavernelle en Barberino naar San Appiano.
Tavernelle, hier in de buurt zou een buitenverblijf van het Koninklijk Huis zijn
In Barberino bij de fietsverhuurder even naar de voorderailleur laten kijken, want hij schakelt niet meteen naar het kleinste blad (kwestie van een stelschroefje, meer niet). Toch nog behoorlijk wat hellingen. Houdt de benen soepel, zullen we maar denken. Het museum in San Appiano is dicht en het uitzicht is niet veel anders dan vanuit Marcialla. Op de terugweg in Tavernelle een internetcafé gezocht, maar nog niet gevonden; wel het adres genoteerd. 's Middags op de camping gegeten, gezwommen en geluierd.
Laat de boeren maar dorsen!!
Eind van de middag naar Tavernelle voor het 6e e-mailverslag.
In de kantoormaterialenwinkel is de pc meteen als "internetpoint" ter beschikking gesteld. Gebeld met Elsje; hoe dichter het einde van de trip nadert, hoe meer we naar elkaar uitzien. Maar nog effe, tot aan Rome en dan ritorno!
Totaal gereden in Marcialla en omstreken deze 3 dagen: toch nog weer 107 km.
Donderdag 7 juli / Marcialla - Siena - Asciano
Half zeven op. Redelijk veel wolken, prima fietsweer. Om kwart over acht weg. Eerst de zeer steile korte klim rechts na de camping naar Marcialla lukt zonder problemen; geeft de burger moed! De rest gaat ook, zij het soms wel langzaam, naar Castellina in Chianti. Koffie gedronken + dolce gegeten en een Etruskische grafheuvel bekeken.
Door naar Siena, waar ik om kwart over elf aankom, na weer de nodige soms pittige hellingen op en af. In het centrum rondgelopen naar de Piazza del Campo en de Dom (helemaal in de steigers). Op het plein, in de schaduw wat gegeten, wat rondgelopen een ijsje gegeten en later op een terras een grote tonic gedronken (5 euro!!). Deze pauze wat langer gehouden, omdat ik niet op het heetst van de dag in "Le Crete" wilde fietsen.
3x de Piazza del Campo (van de beroemde paardenrace) in Siena
Om kwart over twee laat ik de Piazza del Campo achter mij en rij de stad uit. Routeboek geeft de verkeerde richting aan en bij de snelwegen is het niet meteen duidelijk of de weg die ik denk te moeten nemen daadwerkelijk de goede weg is, of dat het naar de snelweg leidt. Toch er maar op en het blijkt de juiste weg te zijn. De rit voert dan door het gebied "Le Crete", waar menig kalenderfoto van Toscane is gemaakt. Het totaal verlaten glooiende landschap met graan, graan, klei, klei en hier en daar een boerderij (ascienda) en een verstilde cipres. Prachtig gebied en een fascinerend gezicht.
Le Crete, je moet er rijden om het te ervaren
Hellingen vallen mee, ondanks de aangegeven stijgingspercentages van 10 en 15%. Volgens mij heb ik ze wel zwaarder gehad, maar toen stond er geen bordje bij. Of zijn het de inmiddels goed getrainde benen? Of maken die laatste 3 kilo naar huis gestuurde spullen het verschil?? Hoe het ook zij, sneller dan ik had gedacht, om kwart over vier in Asciano. Op het centrale plein aan de hoofdstraat een biertje, hotel zoeken (geen camping, noch in de omgeving, noch verderop op de route) en gevonden (met zwembad!), aperativo, diner (leuk zitten praten met 2 Britse stellen en een team - incl. partners - van de plaatselijke voetbalclub; had een etentje vanwege een behaalde titel of zo) en naar bed.
De dag in cijfers: weg om 8.15, stop om 16.15 = 8 uur; rijtijd 4.55 uur; 78 km gereden; lopen in de stad Siena telt ook als "rijtijd", vandaar de lage gemiddelde snelheid).
Vrijdag 8 juli / Asciano - Orvieto
Het werd een superdag vandaag!! Heel veel klimmen (en dalen uiteraard), een aantal plaatsen bezocht waar Els en ik 2 jaar geleden ook zijn geweest, de hele dag windkracht 6 à 7 tegen èn het was een lange dag (10 uur). De route zelf was al zwaar vanwege het vele klimmen (kort en lang en soms erg steil), maar ik heb 'm zelf behoorlijk zwaarder gemaakt door van de route af te wijken en een aantal stadjes in te gaan. Omdat die altijd óp de heuveltop liggen en de doorgaande weg/route er onderlangs voorbij gaat, betekent dat altijd steil omhoog, naar de "citta alto": Montepulciano, Chianciano en Chiusi. De dag: bijtijds opgestaan, douchen (zeer warme nacht), ontbijten en fiets pakken. Om ongeveer half negen verlaat ik het hotel. Vanaf Asciano tot aan Trequanda is het eigenlijk één aaneenschakeling van klimmen en licht dalen over een afstand van 14 km, maar per saldo een forse stijging. Met als slot een 1 km lange klim van 12%! Zwaar hijgend kom ik boven, maar met een uiterst goed gevoel: ik heb het gehaald en zonder afstappen!. Het dorp ga ik niet in, want dat is een nog steilere helling, die ik maar links laat liggen. Het achterliggende stuk was overigens nog steeds een prachtige route door het laatste deel van Le Crete en over een heel stille weg.
Na Trequanda een wat bosrijker gebied en een nog steeds rustige weg. Het landschap lijkt weer wat meer op het Toscane van Marcialla en omgeving. Ook nu weer een lange, lange reeks van klimmetjes en korte afdalingen, waarmee je per saldo in hoogte niets opschiet, maar wat wel behoorlijk wat inspanning vergt. De routebeschrijving doet het anders voorkomen: die trekt als het ware een min of meer rechte streep over de talloze topjes, waardoor het er redelijk vlak uitziet. Alleen de echt hogere punten worden aangegeven; heel bedrieglijk. Die afwisseling van klimmen en dalen maakt het extra zwaar, omdat je spieren bij het dalen afkoelen door de wind en je benen uit het ritme raken. Bij elke nieuwe klim moet je er als het ware "weer even inkomen". In Montepulciano toch omhoog gereden, de oude stad in. Koffie in dezelfde bar als 2 jaar geleden en lopend naar de Piazza Grande met Pallazo en Cattedrale. Leuke praatjes met diverse lieden (Nederlanders), foto's (o.a. van de winkel met de hardgekookte eieren), ijsje en weer verder.
Montepulciano
Na Montepulciano is het landschap weer als vanouds een lappendeken van diverse kleuren groen en goudgeel van het koren. Prachtige vergezichten. Een mooie vergoeding voor weer veel klimmen en dalen. In Chianciano ook weer van de route naar het stadje, naar de Torre del Orlogio. Het is inmiddels etenstijd en nog net voor het sluiten bij de alimentare het een en ander te eten gehaald. Op een bankje, met mooi uitzicht en zon/schaduw, gegeten. In de verte zie ik het Lago di Trasimeno liggen, waar we 2 jaar geleden hebben gekampeerd.
Chianciano, Torre del Orlogio
Om half twee langs Chianciano Terme (kuuroord) naar Chiusi. Ook daar weer omhoog (steil) voor een foto bij het Museo Etrusco en een grote ijs bij de bar waar Els destijds wachtte, toen ik de kerktoren en Etruskische gangen en kelders daaronder bezocht.
Voor het Etruskisch Museum in Chiusi
Pauze = gelato
Na Chiusi een geheel vlak stuk van zo'n 18 km. Maar die meevaller was me niet gegund, door die keiharde wind tegen! Dat betekende dus weer "blik op oneindig en stampen maar".
Na Chiusi 18 km vlak, tegen de wind in, langs de Monte Amiate en weer omhoog
Tussen spoorlijnen (gewone en HSL) en snelweg; wat maakt die hogesnelheidstrein een oorverdovend lawaai zeg, het lijkt net of er een laagvliegende straaljager voorbij komt. Al stampend bedacht ik dat ik in Fabro Scalo even zou stoppen om koolhydraten te laden (banaan, koek, chocola en drinken) voor de laatste 26 km naar Orvieto, inclusief nog 3 flinke lange klimmen. Waaronder de eerste van de laagvlakte (200 m) naar bijna 600 meter hoogte. Om vier uur ben ik op dat punt, maar ... staat er op het bord "Orvieto 35 km"! En dat betekent nog een uur extra, op z'n minst; want waar zitten die 9 extra km's? In de klim of in de afdaling? Stoppen en morgen doorgaan? Of toch nu maar doorgaan? Ik ga door. Zonodig keer ik weer terug als de benen het door de vermoeidheid laten afweten. Na nog een caffè en vers water aanvullen, op de pedalen. Het klimmen valt mee. Wel lang, maar niet op het kleinste verzet! Prachtig uitzicht over de vlakte met diezelfde snelweg, (gewone) trein en HSL.
Binnen een uur ben ik in Ficulle, een oud vestingstadje. Iets dalen en daarna de volgende lange klim naar het hoogste punt op 574 meter hoogte. Ook gelukt!
Droog shirt en windjack aan en dalen maar! Lang en hard. Met nog een klim en daarna weer een lange afdaling. Prachtig gezicht op Orvieto, gelegen op een rotsplateau met loodrechte wanden. Precies de goede tijd wat stand van de zon betreft. Nog een laatste klimmetje en onder de snelweg door naar Orvieto Scalo (scalo betekent zoveel als "bij
het spoor"), dat aan de voet van dat rotsplateau ligt.
Een camping zou er wel zijn, maar 6 km buiten de stad. Dat zou weer klimmen betekenen en daar heb ik geen trek meer in. Het is bovendien inmiddels half zeven! Gevraagd bij een tankstation welk van de hotels in het rijtje in het routeboekje het dichtste bij is: hotel Picchio, 100 meter. Geboekt, gedoucht, gegeten, fietskleren gewassen en geslapen als een os! Zoals gezegd: een superdag!!
De dag in cijfers: weg om 8.30, stop om 18.30 = 10 uur; rijtijd 6.45 uur; 115 km gereden.
Zaterdag 9 juli / Orvieto
Een welverdiende rustdag. 's Morgens voelen de benen behoorlijk stijf van al het klimmen gisteren. Ontbeten, fiets geölied en met de funicolare (kabeltrein) naar de oude stad Orvieto. Rondgelopen, koffie gedronken, wijntje, geluncht (brood met prochutto crudo en pecorino picante + een flesje rode wijn er bij). Restanten van de oude vesting op de rand van het plateau bekeken, kerken, Torre del Moro beklommen (mooi uitzicht) en 2 Etruskische opgravingen bezocht, waaronder de Pozzo di San Patrizio (pozzo = put of bron). Aangegeven looproutes gevolgd, waarvan er 2 niet veel aan zijn. Al met al een leuke stad met gezellige winkelstraten, redelijk wat kitsch, maar ook opvallend veel kunstnijverheidszaakjes met mooie dingen. Van de Cattedrale is met name de gevel prachtig, à la de Dom van Florence en Siena. Het interieur is sober, maar met prachtige bewaard gebleven fresco's. Verder nog een ijsje, een biertje, dagboek bijwerken op een terrasje, mensen kijken, route voor morgen bekijken op valkuilen en te kiezen alternatieven. Omdat de laatste kabeltrein al (te) vroeg in de avond naar beneden gaat - net nu het gezellig wordt met Italianen in plaats van toeristen - helaas toch maar bijtijds naar het hotel terug. Pasta eten en naar bed. Een echte rustdag, met uitzondering van de 242 treden trap óp (en weer af) van die Torre del Moro én nog eens 248 treden áf (en weer op) van de Pozzo di San Patrizio (met dubbele wenteltrap zodat de waterdragende ezels elkaar nooit tegenkwamen).
Met de funicolare omhoog De Dom van Orvieto Weer eens wat anders dan met de fiets
Gezellige winkelstraatjes met Kunst & Kitch
Orvieto vanaf de Torre del Moro
Zondag 10 juli / Orvieto - Trevignano Romano (aan het Lago di Bracciano)
Zoals altijd: weer bijtijds opgestaan (een uur of zes), fiets pakken en ontbijten. De lucht is blauw voor zover ik het uit het raam van mijn hotelkamer kan zien (2m2). Er blijken bij vertrek wel wat stapelwolken en niet veel wind. Om een uur of acht vertrokken voor de een na laatste etappe. Meteen al een lange klim vanaf Orvieto en diverse keren prachtig uitzicht op het plateau met de oude stad. Ook nu weer met de goede zonnestand, vanuit het oosten. De omgeving verandert in bosrijker gebied, afgewisseld door wijnranken en korenvelden. In Bagnorégio een korte zijstap om te kijken naar Civita, een losstaand en geheel verlaten dorp op een rotsplateau nadat de rest van dat plateau is weggezakt tijdens een aardbeving. Helaas 1x teveel het bordje "Civita" gevolgd en daardoor rechtsaf gereden een heel steile helling af en dus ook weer op (ik denk meer dan 12%!), terwijl ik voor een mooi uitzicht op dat punt gewoon rechtdoor moest (routetekst beter lezen!!).
Hoewel de hoofdroute niet over Viterbo gaat, maar wel als alternatief wordt beschreven, had ik besloten daar toch heen te gaan op basis van de beschrijving. Daarna zou ik dan via een ander stuk weer de hoofdroute oppakken (was het plan). Onderweg naar Viterbo weer veel klimmen en dalen en mooie vergezichten. Viterbo blijkt niets bijzonders te zijn: oud en rommelig en overwegend donkere en grijze gebouwen (Kathedraal en Pauselijk Paleis). De ook als bijzonder aangeraden middeleeuwse wijk San Pellegrino is doodstil, hoewel het al rond het middag uur is. Er is ook geen gezellig centraal plein of zo. Zonde van de tijd eigenlijk.
Pauselijk Paleis
Door de Porta Romana de stad uit en in een parkje een broodje gegeten en de route opnieuw bekeken en nog maar eens gelezen op het vervolg. Vanwege de verloren tijd en mede ingegeven doordat dat parkje toevallig op die route ligt - besluit ik alsnog de als "avontuurlijk" omschreven alternatieve route onder langs de kraterrand van een oude vulkaan te nemen, naar Ronciglione. Veel en lang klimwerk, deels over onverharde paden en soms erg hobbelig met veel keien, maar wel 20 km korter dan de hoofdroute.
In San Martino al Cimino is de beschrijving ronduit slecht. Daardoor moest ik een korte, maar heel steile klim door het dorp 2x nemen. Na dat dorp geen mens op deze weg en inmiddels pakken de donkere wolken zich samen en gaat het regenen. In de routebeschrijving werd deze alternatieve route afgeraden als het erg hard geregend had, omdat dan het onverharde wegdeel niet te doen zou zijn; ik houd mijn hart vast! Gelukkig valt het mee. Even schuilen onder de bomen en na een kwartiertje wordt het al droger. Bij de abdij Convento di Sante Angelo iets te ver doorgereden (dus weer omhoog!) naar het onverharde pad. In het begin gaat het nog wel, maar daarna is het inderdaad echt avontuurlijk!! Steil omhoog, veel kuilen en door regenwater uitgesleten goten, dus slalommen van links naar rechts en terug, stukken met keien waarop de fiets soms z'n eigen richting kiest en ik gedwongen wordt om af te stappen ter voorkoming van ernstige valpartijen. Uiteindelijk 2x 50 meter moeten lopen en daarna valt het wel weer mee.
Een indruk van de “avontuurlijke” route Maar ook weer fraaie vergezichten
Vervolgens nog een flink stuk dalen over onverhard pad en daarna weer gewoon asfalt. Het kratermeer Lago di Vico is helaas vanaf de route niet te zien. Daarom bij een korenveld maar even afgestapt, er door heen gelopen en tussen de bomen door een glimp van het meer gezien. Het ligt nog vrij diep naar beneden en daarom bij Ronciglione niet naar het water afgedaald.
In Ronciglione even gepauzeerd met een ijsje en een praatje gemaakt met een oude baas die in Nederland blijkt te hebben gewerkt; bij Bakker, in de bloemen, in Amsterdam.
Even buiten de volgende plaats, Sutri, zie ik plotseling de overblijfselen van een Etruskische necropolis; raar dat daarover in de beschrijving niets staat vermeld! Overwegend dalend nu (lang en hard) bereik ik de provincie ROMA (het begint er op te lijken!!) en om half vijf zit ik in Trevignano Romano, aan het Lago di Bracciano, aan een biertje.
Even een biertje in Trevignano Romano
Ongeveer 3 km verderop aan het meer is een camping. Tent opgezet, gebeld met thuis, gezwommen, gedoucht en gezellig gegeten (pizza) en geborreld met een stel knapen uit Utrecht. Al met al weer een prima dagje; wel weer zwaar voor de benen, maar ze hebben het goed volgehouden: schouderklop!
De dag in cijfers: weg om 8.00, stop om 16.45 = 8.45 uur; rijtijd 6.35 uur; 107 km gereden.
Maandag 11 juli / Trevignano - ROMA!!
"Toilettare necessare est" was al erg vroeg (de spanning?), om kwart voor zes!. Maar meteen gaan scheren e.d. en inpakken, ondanks dat het vandaag maar een korte rit zal zijn. Reden: ik wil in Rome zoveel mogelijk tijd hebben voor het uitzoeken van verblijf en vooral de terugreis. Het kantoortje van de camping gaat echter pas om 8.13 uur open (vergeten gisteren alvast af te rekenen) en verse broodjes zijn er ook nog niet te krijgen. Daarom eigen oude brood, banaan, mueslireep en appel maar opgemaakt; hoef ik dat ook niet meer mee te zeulen over de laatste (weer talrijke en soms zware) heuvels naar Rome zoals de routebeschrijving voorspelt. In het begin nog rustig en gewoon plat langs het meer, maar na Anquillara Sabázia wordt het veel drukker op de weg; helm op voor de veiligheid. Na Osteria Nuova weer kilometers lange rustige weg, mooi landelijk en veelal dalend of vlak, langs een riviertje. Daarna begint het telkens weer klimmen en dalen opnieuw. En dat blijft zo tot ver in Rome. Even een koffiepauze en na weer tig hellingen bereik ik de eerste bebouwing van de voorsteden en om 11.00 uur het plaatsnaambord ROMA!! (fotomoment!!!)
Daarna nog ettelijke kilometers stijgen en dalen, stijgen en dalen met files, druk verkeer, opstoppingen, mensenmassa's, markten, stinkende diesels, brede en smalle wegen tot aan het Sint Pietersplein, om 11.45 uur!! En daar sta je dan met je fietsje, "bestemming bereikt"!!!
Theoopdefiets op het St. Pietersplein in ROME!!!
Emotie komt op, een brok in m'n keel. Aardige Fransman gevraagd een foto te maken. Hij was erg onder de indruk van de geleverde prestatie. Elsje gebeld (ik janken natuurlijk, van alle emoties). Daarna even zitten op een muurtje om weer tot mezelf te komen en alles te overzien en te bedenken "Hoe nu verder?" (of terug eigenlijk). Het centrale station Termini en de toeristeninformatie over hotels en campings zitten bij elkaar, aan het andere eind van de stad (ZO, terwijl ik op dat moment NW zit). Ik moet dus de hele stad door. Die rit gebruik ik meteen om langs de meest bekende bezienswaardigheden te gaan om daar een foto van "Theoopdefiets" te (laten) maken: Engelenburcht met Engelenbrug, Piazza Navona, Trevi Fontein, Paleis van Vittorio Emanuele II (bijgenaamd "de suikertaart") op het Piazza Venezia, Forum Romanum en Colosseum. Diverse leuke gesprekjes met Amerikanen, Japanners en Nederlanders.
Piazza Venezia met de “Suikertaart” Piazza Colonna Trevi Fontein
Forum Romanum Arco di Constantino en Colosseum
De ingewonnen informatie levert het volgende op: campings alleen op flinke afstand van het centrum (20 km). Geen optie vanwege weer tig hellingen en omdat ik dan hoogst waarschijnlijk niet op tijd bij trein of vliegveld kan zijn. Dus hotel boeken. Met de trein is opnieuw een ramp, vanwege dat krakkemikkige fietsvervoer. Bovendien zou ik 4x moeten overstappen in Florence, München, Karlsruhe en Frankfurt. Zou ik bijna 2 dagen over doen. Ook geen optie dus. Dan toch maar wel vliegen met Virgin Air. Volgens de man van het spoor kan ik met de fiets met de speciale pendeltrein die elk half uur rechtstreeks van station Termini naar het vliegveld Fiumicino rijdt, vlak bij de kust.
Omdat het al wat verder in de middag is inmiddels, eerst een hotel zoeken. Geen centrale boekingsmogelijkheid, dus met de fiets aan de hand van hotel naar hotel. En ja, wat wil je, hoogseizoen in Rome, alles vol natuurlijk!! Gelukkig vind ik al na een half uur een kamer in een **Hotel, op de 4e verdieping van een pand van 6 etages, waarbij elke etage een ander hotel is. Met lift en een tweepersoonskamer (met 4 bedden). Maar ik kan er pas om zeven uur 's avonds op terecht en moet de volgende dag om negen uur weg zijn: de kamers worden overdag verhuurd aan mensen die uit de nachtdienst komen, o.a. van de spoorwegen. De volgende nacht krijg ik een kleinere kamer. Maakt me allemaal niets uit; de spullen kunnen daar blijven en de kosten vallen mee, gezien plaats (300 meter van het station, dus relatief dicht bij het centrum) en hoogseizoen: 50 euro per nacht. Daarna de stad weer in met fiets en bagage om de vlucht bij Virgin Air te boeken. Telefooncel op een druk plein, geen deurtje erin en ik half doof; kijken of dat lukt. Krijg ik eerst een in het Italiaans ratelende juffrouw op een bandje, met allerlei keuzemogelijkheden. Ik druk maar wat en krijg na een paar keer een levende juffrouw, een Belgische die helaas geen Nederlands spreekt, aan de lijn. Woensdag a.s. is er nog plek!! Telefonisch geboekt (alles wel 3x moeten herhalen), vluchtnummer en vertrektijd, reserveringsnummer en instructies ontvangen voor het demonteren van bepaalde fietsonderdelen (trappers en stuur). Zo, dat is dat. Els gebeld dat ik woensdagmiddag thuis ben en vluchtnummer doorgegeven. En toen een terrasje en een wijntje en wat te eten. Om zeven uur naar de hotelkamer, douchen, omkleden en naar beneden, alwaar bij de buren prima gegeten!! Na het diner op de kamer alvast geoefend in het demonteren van het stuur en trappers. Die laatste krijg ik met geen mogelijkheid los (de volgende dag met een flinke sleutel van de hotelbaas wel). Daarna pitten als een blok!!
De (laatste fiets-)dag in cijfers: weg om 8.15, stop om 11.45 = 3.30 uur; rijtijd 2.30 uur; 42 km gereden tot aan het Sint Pietersplein.
De vierde en laatste etappe is nu volbracht: van Padua, via Ravenna, Apenijnen, Florence en Siena tot Rome!
Totaal gereden van Heemskerk tot aan het Sint Pietersplein: 3126 km!
En dat alles zonder ongelukken, 0 lekke banden, 2 versleten kettingen!!
Alles overziend: een geweldige ervaring, met een soms wat moeilijk begin in het noorden van Duitsland, met een aanzienlijk beter middenstuk later in Duitsland, Tsjechië en Oostenrijk en met fantastische laatste weken hier in Italië!!
Dinsdag 12 juli / ROMA
Ontbijt om acht uur en om negen uur de kamer af. Direct om de hoek is een internetpoint en daar het 7e en laaste e-mail verslag gemaakt voor het thuisfront. Judith heeft de bevestiging van de terugvlucht naar mijn Hotmailbox doorgestuurd; ik had me bij het boeken gisteren niet gerealiseerd waarom die juffrouw mijn e-mailadres vroeg en had daarom mijn wxs-adres van thuis opgegeven (stom hè?). Geprint en in de tas en daarna te voet Rome in: Parco Vittorio Emanuale II, kerk Santa Maria Maggiore (veel pracht en praal), Colosseum (broodje met wijntje), Forum Romanum, Piazza Navona (ijsje, biertje en dagboek bijwerken), Trevi Fontein (nog een ijsje).
Nog een dagje genieten van Rome, o.a. op het Piazza Navona
Bij het station nog even gevraagd hoe morgen een kaartje kopen voor de fiets in z'n werk gaat. Blijkt dat ik helemaal niet met de pendeltrein mag!! Na veel discussie blijkt dat ik eerst van het station Roma Termini naar Roma Tiburtina moet met de intercitytrein die naar Perugia gaat, met een speciale wagon voor fietsvervoer. Daar overstappen op de gewone stoptrein naar het vliegveld Fiumicino. En retour richting hotel. Bagage alvast ompakken voor de tas als handbagage in het vliegtuig en de campinggastank laten leegbranden. Douchen en weer eten bij de buren; weer prima.
Het was opnieuw een heerlijke dag! Rome is echt een geweldige stad; moeten we ook nog weer eens heen met z'n tweeën. Morgen naar huis, naar mijn lieve schatjes!